Cherokees

Cherokees ᏣᎳᎩ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ, Tsalagi Gawonihisdi
Uitspraak:	[dʒalaˈɡî ɡawónihisˈdî]
Gepraat in:	Verenigde State
Totale sprekers:	12 300[1]
Taalfamilie:	Irokees  Cherokees
Skrifstelsel:	Cherokees-sillabeskrif, Latynse alfabet
Amptelike status
Amptelike taal in:	Eastern Band of Cherokee Indians in Noord-Carolina Cherokeenasie[2][3][4] van Oklahoma
Gereguleer deur:	United Keetoowah Band Department of Language, History, & Culture; Council of the Cherokee Nation
Taalkodes
ISO 639-1:	geen
ISO 639-2:	chr
ISO 639-3:	chr
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat.

Cherokees (ᏣᎳᎩ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ, Tsalagi Gawonihisdi, [dʒalaˈɡî ɡawónihisˈdî]) is die enigste van die Irokese tale wat nog gebesig word, met 12 300 sprekers in die Amerikaanse deelstate Oklahoma,^[5] Noord-Carolina,^[6] Arkansas^[7] en Kalifornië. Cherokees word deur die Cherokee-Indiane gepraat. Die oorspronklike naam van hierdie taal was Aniyunwiya, die huidige naam Tsalagi is van die Engelse term Cherokees afgelei, wat eens na die Irokese verwys het.

Cherokees is 'n polisintetiese taal met 'n onderwerp-voorwerp-werkwoord-volgorde en word met die unieke Cherokees-sillabeskrif, wat deur die bekende Sequoyah in die laat 1810's en vroeë 1820's ontwerp is, geskryf. Hedendaags is die meeste Cherokee tweetalig met Engels as tweede taal. Die Unesco beskou Cherokees as 'n bedreigde taal.

Dit is die inheemse taal van die Amerikas waarin die meeste literatuur, insluitende die Bybelse Nuwe Testament en Psalms, gepubliseer is. Die Cherokee Phoenix (ᏣᎳᎩ ᏧᎴᎯᏌᏅᎯ, Tsalagi Tsulehisanvhi) is die eerste koerant wat deur inheemse Amerikaners in die Verenigde State gepubliseer is en die eerste wat in 'n inheemse Amerikaanse taal uitgegee is.

1. ↑ (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Cherokee". Ethnologue. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Januarie 2020. Besoek op 23 November 2018.
2. ↑ (en) "The Cherokee Nation & its Language" (PDF). University of Minnesota: Center for Advanced Research on Language Acquisition. 2008. Besoek op 22 Mei 2014.^{[dooie skakel]}
3. ↑ (en) "Keetoowah Cherokee is the Official Language of the UKB" (PDF). keetoowahcherokee.org/. Keetoowah Cherokee News: Official Publication of the United Keetoowah Band of Cherokee Indians in Oklahoma. April 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 11 Oktober 2017. Besoek op 1 Junie 2014.
4. ↑ (en) "Language & Culture". keetoowahcherokee.org/. United Keetoowah Band of Cherokee Indians. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Oktober 2017. Besoek op 1 Junie 2014.
5. ↑ (en) Neely, Sharlotte (15 Maart 2011). Snowbird Cherokees: People of Persistence. University of Georgia Press. pp. 147–148. ISBN 978-0-8203-4074-6. Besoek op 22 Mei 2014.
6. ↑ (en) Frey, Ben (2005). "A Look at the Cherokee Language" (PDF). Tar Heel Junior Historian. North Carolina Museum of History. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 9 Augustus 2018. Besoek op 22 Mei 2014.
7. ↑ (en) "Cherokee". Endangered Languages Project. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Oktober 2019. Besoek op 9 April 2014.