Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
Dr Johann „Hans“ Friedrich Karl Asperger [hans ˈʔaspɛɐ̯ɡɐ](info) (* 18. Hornung 1906 z’ Wien; † 21. Oktoower 1980 àui doo)[1] ìsch a eeschtriischer Kìnderàrzt un Hailpedàgoog gsìì. Ar ìsch dr Äärschta, wo s’ Asperger-Sündroom, a Form vum Autischmus, bschrììwa hàt.[2][3] Ìn dr Zitt vum Nàzionààlsoziàlìschmus ìsch’r Mìtglììd vun’ra Kùmmissioon gsìì, wo mehrera Kìnder ìn d’ Ànschtàlt „Am Schpiagelgrund“ ìwwerwììsa hàt. Dia Kìnder, womm’r àls „üsssìchtsloosa Fall“ bschrììwa hàt, sìnn schpeeter ìm Rààhma vu dr Kìnder-Öithànàsii ärmoordert worra — dr Asperger salbscht hàt àn da Ärmordunga nìt mìgtmàcht.
Siina Àrweta hàt dr Asperger fàscht numma-n-uff Diitsch verfàsst. Waagadam ìsch’r z’äärscht ìnternàzionààl weenig bekànnt gsìì. Äärscht àb da 1980er Joohra ìsch’r ìm Üsslànd bekànnt worra. D’ britischa Psücholoogin Lorna Wing hàt ìn da 1980er Joohra em Asperger siina Forschunga wittergmàcht: Sa hàt s’ Sündroom aigantlig b’schtìmmt un hàt’s noh-n-ìhm gnännt.[3]