Banana

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A banana (d'o wólof <banaana^[1]) u platano^[2] (d'o latín < PLATANUS) ye o fruito comestible y sin de simient d'o banano. Ye a fruita caracteristica d'os árbols dintro d'o chenero Musa, d'orichen tropical, que comprende bella cincuantena d'especies de megaforbas con una taxonomía confusa.

O contenito calorico ye similar a lo d'a trunfa, bellas 80 a 100 calorías per 100 gramos (peso aproximato d'un platano meyo), y tien o dople de calorías que la manzana, pero no deixan d'estar relativament baixas en calorías y aptas ta estar incluitas en dietas d'adelgazamiento.

O contenito en zucre ye d'un 12 % y lo de proteínas de bel 1% en variedaz de postre. As graixas son muito escasas, bel 0,3% d'a fruita. A fibra dietetica s'agosa dica bel 2,6%.

Tien bels 358 mg de potasio y 9 mg de vitamina C per cada 100 gramos.

En a Republica Dominicana, se fa servir a banana ta fer o que allá se clama "mangú", que no ye cosa que una banana esclafata con manteca y aceit, de vegatas i afechan zucre ta rebaixar-lo, y se i adhibe sal a lo gusto.

1. ↑ (en) Banana en Etymonline.com
2. ↑ (es) Brian Mott Nuevo Diccionario Chistabino-Castellano: con información etimológica, Logos Verlag, 2015, ISBN 978-3832539467, p.127