Back ماهوجني Arabic Махагон Bulgarian মেহগনি Bengali/Bangla Caoba Catalan Mahagon Czech Mahogni (tømmer) Danish Μαόνι Greek Mahogany English Caoba Spanish Kaoba (zura) Basque

Caoba

Caoba
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Orde: Sapindales
Familia: Meliaceae
Xéneros
Consultes
[editar datos en Wikidata]
Alvertencia de vista previa: Páxina qu'usa Plantía:Ficha de taxón con un parámetru desconocíu "1 = Caoba (mara) "
Alvertencia de vista previa: Páxina qu'usa Plantía:Ficha de taxón con un parámetru desconocíu "image"
Árbol de caoba asitiáu nel monte de Kannavam, Kerala.
Escudu de Belize

La caoba[1] ye una madera de color acoloratáu carauterísticu, bien apreciada pa la fabricación de muebles de gran calidá. Vien de tres especies d'árboles de la zona intertropical del continente americanu:[2]

  • Caoba d'Hondures, caoba Atlántica o caoba de fueya grande (Swietenia macrophylla); distribuyida dende Méxicu hasta'l sur del monte amazónicu en Brasil, ye la especie más estendida de caoba y la única especie de caoba verdadera cultivada comercialmente anguaño.[2] Baltar illegal de S. macrophylla, y los sos efeutos ambientales d'alto poder destructivu,[4] llevaron a que la especie figurara en 2003 nel Apéndiz II de la Convención Internacional sobre'l Comerciu d'Especies en Peligru (CITES), la primer vegada qu'un árbol de gran volume y altu valor foi incluyíu nel citáu Apéndiz II.[5]
  • Caoba del Pacíficu (Swietenia humilis); un pequeñu y de cutiu retorcigañáu árbol de caoba estacionalmente llindáu al monte secu de la mariña Pacífica d'América Central, que ye d'utilidá comercial llindada.[2] Dalgunos botánicos consideren que S. humilis ye una mera variante de S. macrophylla.[2]

Los trés pertenecen a la familia de les meliáceas y pueden hibridar ente sigo. La principal carauterística d'esta madera ye'l so color, que va del colloráu escuru, vinu tinto y, con tonos más claros según la variedá, hasta'l rosado. Hai, amás, otres maderes procedentes d'África tropical y Madagascar que, ensin ser realmente caoba, suelen denominase tamién “caobes” o “caobillas africanes”, pa estremales. Estes "caobes africanes" pertenecen a los xéneros botánicos Khaya y Entandrophragma, tamién de la familia de les meliáceas, como la samanguila y el sapele o sapeli.

A pesar de qu'oficialmente solo puede denominase caoba auténtica a la madera d'estos trés especies de Swietenia, la madera d'otres especies de meliáceas tamién se clasifica comercialmente como verdadera caoba. Dalgunes d'estes otres maderes pueden incluyir o non la pallabra "caoba" na so denominación comercial o nome común, como la procedente de los xéneros d'África Khaya y Entandrophragma;[2] kohekohe (Dysoxylum Spectabile) de Nueva Zelanda;[6] Toona sinensis orixinaria de China;[7] Toona sureni d'Indonesia;[8][9] y Toona ciliata de la India.[10] Otres denominaciones de maderes d'aspeutu similar inclúin la "Chinaberry", Melia azedarach; la caoba rosa (o Bosse), Guarea; la "Chittagong" (tamién conocida como caoba india), Chukrasia velutina; y la "Crabwood", Carapa guianensis. Dellos miembros del xéneru Shorea (Meranti, Balau, o de Lauan) de la familia Dipterocarpaceae tamién se vienden dacuando como caoba filipina,[2] anque'l nome aplicar con mayor propiedá a otra especie de toona, Toona calantas.[11]

Les caobes constitúin el meyor exemplu de maderes fines, por demás apreciaes n'ebanistería por ser fáciles de trabayar, al empar que resistentes a los parásitos (termites, foroñu, etc.), según pol so aspeutu.

Amás del so pesu, al ser una madera qu'aguanta bien el mugor y d'alta densidá, foi usada n'otres dómines nes quillas de los barcos al aumentar la estabilidá náutica por apurrir más llastre nes quillas qu'otres maderes, más llixeres. Tamién s'utiliza pa la construcción de guitarres y otros instrumentos de cuerda pulsiada, como mandolines, por casu, yá que por cuenta de la so densidá y resistencia a la tracción ye afecha pal mástil y, poles sos cualidaes tímbricas, pa los aros y fondos. El 95% de les guitarres d'alta calidá son de caoba, anque nes guitarres clásiques o españoles y otros cordófonos de primera calidá va décades que cayó en desusu en favor d'otres maderes, del xéneru Dalbergia, pal cuerpu, y cedru español o d'Hondures, pal mástil. La caoba tamién ye usada pa faer los cascos de instrumentos de percusión, como redoblantes y tambores de batería.

El principal país importador de caoba ye Estaos Xuníos, siguíu por Gran Bretaña;[2] ente que'l mayor esportador anguaño ye Perú, que superó a Brasil dempués de qu'esti país prohibió les esportaciones de caoba en 2001.[12] Envalórase qu'alredor del 80 o'l 90 per cientu de la caoba peruana esportada a los Estaos Xuníos lo ye de forma illegal. El costu económicu de baltar illegal en Perú envalorar de forma conservadora ente los 40 y los 70 millones de dólares añales.[13][14] Envalórase que nel añu 2000 unos 57.000 árboles de caoba fueron baltaos p'abastecer el comerciu estauxunidense de muebles de luxu.[2]

La caoba ye'l árbol nacional de la República Dominicana[15] y de Belize.[16] Un árbol de caoba (acompañáu de dos braceros, unu con un hachu y otru con un remu) tamién apaez nel escudu d'armes de Belice, sol lema llatín Sub umbra floreo ("Florio so la solombra").[16]

  1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: caoba
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Bridgewater, Samuel. (2012). A Natural History of Belize: Inside the Maya Forest. Austin: University of Texas Press. Pp. 164-65. ISBN 9780292726710.
  3. ↑ Simon Gardner, Pindar Sidisunthorn and Lai Ee May, 2011. Heritage Trees of Penang. Penang: Areca Books. ISBN 978-967-57190-6-6
  4. ↑ "Mahogany," Encyclopedia of Environmental Science (University of Rochester Press, 2000, ed. John F. Mongillo), p. 216.
  5. ↑ David Humphreys, Logjam: Deforestation and the Crisis of Global Governance (Routledge, 2012), p. 200.
  6. ↑ Julian Matthews, Trees in New Zealand (Lansdowne Press, 1983), p. 72; Eion Scarrow, New Zealand Native Trees and Shrubs (TVNZ, 1986), p. 16.
  7. ↑ Christophe Wiart, Medicinal Plants of Asia and the Pacific (CRC Press, 2006), p. 203; Zhuge Ren & Clem Tisdell, China's Economic Growth and Transition: Macroeconomic, Environmental and Social-Rexonal Dimensions (Nova Publishers 1997, eds. C. Clement Allan Tisdell & Joseph C. H. Chai), p. 338.
  8. ↑ Michel H. Porcher (7 d'ochobre de 2005). «Sorting Toona names». Searchable World Wide Web Multilingual Multiscript Plant Name Database. The University of Melbourne. Consultáu'l 13 d'avientu de 2013.
  9. ↑ «GRIN Species Records of Toona». Germplasm Resources Information Network. Archiváu dende l'orixinal, el 24 de setiembre de 2015. Consultáu'l 21 d'abril de 2011.
  10. ↑ «Toona ciliata Roem.». India Biodiversity Portal. Consultáu'l 12 d'avientu de 2013.
  11. ↑ ASEAN Tropical Plant Database. «Toona calantas Merr. & Rolfe». National Institute of Environmental Research, Republic of Korea. Consultáu'l 12 d'avientu de 2013. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  12. ↑ Donald R. Liddick, Crimes Against Nature: Illegal Industries and the Global Environment (ABC-CLIO, 2011), p. 104.
  13. ↑ Nikolas Kozloff, Rain in the Amazon: How South America's Climate Change Affects the Entire Planet (Macmillan, 2010)
  14. ↑ Marcelo M. Giugale & Vicente Fretes Cibils, An Opportunity for a Different Peru: Prosperous, Equitable, and Governable (World Bank Publications, 2007), p. 378.
  15. ↑ Alan Cambeira, Quisqueya La Bella: The Dominican Republic in Historical and Cultural Perspective (M.E. Sharpe, 1997), p. 17.
  16. ↑ 16,0 16,1 Victoria Day-Wilson, Living Abroad in Belize (Avalon Travel 2012), p. 14.
From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne