Estadiu Azteca

Estadiu Azteca
Estadio Azteca (es)
estadiu de fútbol
Llocalización
País	Méxicu
Entidad federativa (es)	Ciudá de Méxicu
Demarcación territorial (es)	Coyoacán (es)
Coordenaes	19°18′11″N 99°09′02″W / 19.3031°N 99.1506°O / 19.3031; -99.1506
Estadiu Azteca Estadiu Azteca (Méxicu)
Historia y usu
Copa Mundial de Fútbol de 1970
Copa Mundial de Fútbol de 1986
Dueñu	Ciudá de Méxicu Televisa
Xestión	Ciudá de Méxicu
Deporte	fútbol
Usuariu	Club de Fútbol América seleición masculina de fútbol de Méxicu Cruz Azul Fútbol Club Cruz Azul (es)
Aforu	115 000
Arquiteutura
Arquiteutu/a	Pedro Ramírez Vázquez Rafael Mijares Alcérreca
Web oficial

L'Estadiu Azteca ye un estadiu de fútbol allugáu na Ciudá de Méxicu, con capacidá pa 87 000 espectadores, siendo asina'l más grande de Méxicu, el terceru d'América y l'oncenu del mundu.^[1] Foi diseñáu polos arquiteutos Pedro Ramírez Vázquez y Rafael Mijares Alcérreca, y entamu la so construcción en 1962 como parte del proyeutu pa llograr la sede de la Copa Mundial de Fútbol de 1970. Foi inauguráu'l 29 de mayu de 1966 con un alcuentru amistosu ente los equipos América y Torino, que concluyera con empate a dos tantos. El primer gol foi obra del xugador americanista Arlindo do Santos.

Ye l'únicu estadiu que foi escenariu de dos finales d'Copes del Mundu de la FIFA, (considerando qu'en Brasil 1950, reglamentariamente, nun s'apostó una final como tal)^[2][3] nos campeonatos de Méxicu 1970 y Méxicu 1986. Na primer final vio la consagración de Pelé como'l "rei" del fútbol, y na segunda l'afitamientu de Diego Armando Maradona como figura histórica del balompié mundial.

Tamién ye l'estadiu que mayor cantidá de partíos de la Copa Mundial de Fútbol allugó con diecinueve.^[4]Sobresaliendo, amás de los dos definiciones pol títulu, el ser escenariu del denomináu El Partíu del Sieglu Partíu del sieglu ente les seleiciones d'Italia y Alemaña Federal nuna de les semifinales de la Copa del Mundu Méxicu 1970, onde los italianos imponer nun dramáticu xuegu por 4 goles a 3.

Amás de les Copes del Mundu de categoría absoluta; esti escenariu acoyó tolos tipos de competencia de seleiciones nacionales de la FIFA, incluyíes les respeutives finales (Copa Confederaciones, Tornéu Olímpicu, Copa del Mundu Sub-20 y Copa del Mundu sub-17), siendo l'únicu nel mundu con dichu rexistro.^[5][6][7]

Hai fungido como anfitrión de torneos continentales de clubes (Copa de Campeones de la Concacaf, Copa Libertadores, Copa Interamericana, Copa Suramericana y Copa Merconorte); la ceremonia d'inauguración y el tornéu de fútbol de los Xuegos Panamericanos de 1975; la Copa d'Oru de la Concacaf; partíos de pretemporada y temporada regular de la NFL; torneos locales (Lliga, Copa Méxicu, Campeón de Campeones, Lliga Femenil, fuercies básiques, 2ª división y clasificatorios a Copa Libertadores); engarradielles de box, conciertos, eventos masivos de calter políticu, relixosu y social, ente otros.

Anguaño nesti estadiu'l club de fútbol llocal ye'l América de la Primer División; amás de ser la sede oficial como anfitrión de la Seleición mexicana de fútbol; tamién lo ye del Club América femenil y dacuando de les categoríes menores de la mesma institución. Foi la casa de los clubes Cruz Azul (1971-1996), Necaxa (1966-71 y 1982-2003), Atlante (1966-83, 1996-2000 y 2004-2007) y Atlético Español (1971-1982). Ye conocíu col nomatu de El Colosu de Santa Úrsula por atopase allugáu nos antiguos terrenales ejidales del pueblu de Santa Úrsula Coapa (Coyoacán).

En 2008, depués d'una votación entamada pol sitiu d'internet oficial de la FIFA, foi escoyíu pol públicu como l'estadiu más emblemáticu del fútbol mundial, superando nel podiu de votaciones al Maracaná y el Wembley.^[8]

En 2015, foi distinguíu como «el 4ᵘ meyor estadiu del mundu» pola prestixosa revista inglesa FourFourTwo. Superando na eleición a otros estadios de sonadía mundial como San Siro, Maracaná, Signal Iduna Park, Santiago Bernabeu, Old Trafford y Allianz Arena y solo superáu pol Alberto J. Armando "La bombonera", Camp Nou y Wembley. El criteriu básicu para dicha clasificación tuvo que ver cola trescendencia histórica de los inmuebles.^[9]

1. ↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Estadiu Azteca_1
2. ↑ «Brasil 1950: "El nuesu Hiroshima"». Ediciones especiales Récor: Brasil 2014 (Méxicu: Notmusa):  páxs. 126-129. mayu 2014. 
3. ↑ «Copa Mundial de la FIFA Brasil 1950». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-08-09. Consultáu'l 3 d'agostu de 2014.
4. ↑ «La historia». Ediciones especiales Récor: Brasil 2014 (Méxicu: Notmusa):  páxs. 118-208. mayu 2014. 
5. ↑ «Balance de los anfitriones de la Copa Mundial de la FIFA 1930-2022». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-06-03. Consultáu'l 11 de mayu de 2016.
6. ↑ «Estadiu clásicos:Estadiu Azteca, Ciudá de Méxicu». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-08-12. Consultáu'l 11 de mayu de 2016.
7. ↑ «finales-en-el-azteca/ Les Finales nel Azteca». Consultáu'l 31 de xunetu de 2017.
8. ↑ «L'Estadiu Azteca tien les meyores alcordances del futbol mundial». Consultáu'l 14 de mayu de 2016.
9. ↑ «azteca-es-considerado-el-cuarto-mejor-del-mundo L'Estadiu Azteca ye consideráu'l cuartu meyor del mundu». Consultáu'l 14 de mayu de 2016.