Inscripciones d'Orkhon

Paisaxe cultural del Valle del Orkhon

Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
Inscripciones d'Orkhon nun monolitu, Kyzyl.
Llugar	Mongolia
Criterios	Cultural: ii, iii, iv
Referencia	1081rev
Inscripción	2004 (XXVIII Sesión)
Área	Asia y Oceanía

Les Inscripciones d'Orkhon, tamién llamaes Runes túrquiques, son les más antigües muestres conocíes d'escritura en llingües pertenecientes a la gran familia llingüística de les llingües turques, caña altaica, que la so área xeográfica estender dende l'occidente de China hasta los Balcanes, polo que los sos primeros escritos apaecen nel interior d'Asia Central.

Fueron escrites en dos monolíticos alzaos nel Valle del Orkhon (Mongolia) ente los años 732 y 735 n'honor a dos príncipes túrquicos Köktürks llamaos Kütigin y Bilge Kagan.^[1] Formen parte del sitiu patrimonial denomináu "Paisaxe cultural del Valle del Orkhon" declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco.^[2]

Les inscripciones fueron afayaes y publicaes por rusos: Nikolái Yádrintsev afayar nel cursu d'una espedición al Valle del Orkhon, actual Mongolia, en 1889 y publicar Vasili Rádlov. Depués fueron descifraes pol filólogu danés Vilhelm Thomsen en 1893. La escritura ye bien similar a l'apaecía en monumentos de la dómina de La to-jue (突厥, pinyin: el to² jue²), en China mientres la dinastía Tang.

1. ↑ Ross, Y. Denison (1930). «The Orkhon Inscriptions: Being a Translation of Professor Vilhelm Thomsen's Final Danish Rendering». Bulletin of the School of Oriental Studies. 4 5. http://www.jstor.org/discover/10.2307/607024?uid=3737864&uid=2&uid=4&sid=21101482091283. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012. 
2. ↑ «Orkhon Valley Cultural Landscape». UNESCO Culture Sector. Consultáu'l 10 d'abril de 2015.