![]() | |
---|---|
Faláu en | ![]() |
Rexón | Provincies de Yauyos, Chincha y Castrovirreyna |
Falantes | ~6,5 mil |
Familia | Llingües quechues (dellos) |
Estatus oficial | |
Oficial en | Nengún país |
Reguláu por | Nun ta reguláu |
Códigos | |
ISO 639-1 | nengún |
ISO 639-2 | — (incluyíu en
|
ISO 639-3 |
El quechua de Yauyos ye'l conxuntu de dialeutos de les llingües quechues falaes en delles islles llingüístiques na aguada occidental d'andar centrales ente les provincies peruanes de Yauyos (Lima), Chincha (Ica) y Castrovirreyna (Huancavelica). Estes árees correspuenden al norte y al sureste de la provincia de Yauyos, los distritos axacentes de Chavín y San Pedro de Huacarpana na provincia de Chincha, y los de Tantará y Chupamarca enla provincia de Castrovirreyna. Munches d'estes variedaes pertenecen a la caña Quechua I. Atopar en peligru d'estinción y son pocos los neños que les falen. Namái'l distritu de Viñac (Yauyos) tien entá una gran proporción de quechuahablantes activos. Según SIL International, tien un númberu de falantes de 6 mil 500.
Los lectos de Yauyos retuvieron en gran manera les antigües carauterístiques fonolóxiques del quechua, incluyíes l'africada retroflexa [ʈ͡ʂ]. No gramatical, xunen carauterístiques del Quechua I (Waywash) y el Quechua II (Wampuy). Les diferencies ente los dialeutos locales individuales son tan amplies que namái difícilmente se puede falar de variantes.
Alfredo Torero rexistra les siguientes variedaes: Huacarpana, Apurí, Madean-Viñac, Azángaro-Huangáscar-Chocos, Cacra-Hongos, Tana-Lincha, Tomás-Alis, Huancaya-Vitis and Laraos.