Ekoloji iqtisadiyyat

Ekoloji iqtisadiyyat, bioiqtisadiyyat, ekolonomiya və ya ekoiqtisadiyyat — həm müvəqqəti, həm də məkan baxımından insan iqtisadiyyatı ilə təbii ekosistemlərin qarşılıqlı asılılığına və birgə təkamülünə yönəlmiş akademik tədqiqatların həm disiplinlerarası həm də fənlərarası sahəsidir^[1]. İqtisadiyyata Yer kürəsinin daha böyük ekosisteminin alt sistemi kimi baxaraq və təbii kapitalın qorunmasına yönəldərək ekoloji iqtisadiyyat sahəsi ətraf mühitin iqtisadi təhlilinin əsas diqqət mərkəzində olan ətraf mühit iqtisadiyyatından fərqlənir.^[2] Alman iqtisadçılarının bir sorğusu ekoloji və ekoloji iqtisadiyyatın fərqli iqtisadi düşüncə məktəbləri olduğunu göstərdi; ekoloji iqtisadçıları güclü dayanıqlığı vurğuladılar və fiziki (texnogen) kapitalın təbii kapitalın yerini ala biləcəyini inkar etdilər^[3].

Ətraf mühitin iqtisadiyyatı 1980-ci illərdə müxtəlif Avropa və Amerika alimləri arasındakı işə və qarşılıqlı fəaliyyətə həsr olunmuş müasir bir intizam olaraq quruldu. Bütövlükdə yaşıl iqtisadiyyatın əlaqəli sahəsi, mövzunun daha çox siyasi tətbiq olunan bir formasıdır^[4][5].

Ekoloji iqtisadçısı Malta Maykl Faberə görə ekoloji iqtisadiyyat təbiət, ədalət və zamana yönəldilməsi ilə müəyyən edilir. Nəsillər arasındakı bərabərlik, ətraf mühit dəyişikliklərinin geri dönməzliyi, uzunmüddətli nəticələrin qeyri-müəyyənliyi və davamlı inkişaf məsələləri ekoloji-iqtisadi təhlil və qiymətləndirməni müəyyənləşdirir^[6]. Ətraf iqtisadçıları iqtisadiyyatın qaçılmaz olaraq normativ, yəni müsbət və ya təsvir xarakterli deyil, tövsiyə xarakteri daşıdığını irəli sürərək xərc-fayda təhlili və iqtisadi dəyərlərin elmi araşdırmalardan ayrılması kimi əsas təməl iqtisadi yanaşmaları şübhə altına alır.^[7] Alternativ olaraq zaman və ədalət məsələlərini həll etməyə çalışan mövqeli analiz təklif olunur ^[8][9]. Ekoloji iqtisadiyyatı, davamlılıq, təbiət, ədalət və qayğıkeş dəyərlərə vurğu daxil olmaqla bəzi fikirlərini feminist iqtisadiyyatla bölüşür.

1. ↑ Anastasios Xepapadeas. "Ecological economics". The New Palgrave Dictionary of Economics 2nd Edition. Palgrave MacMillan. 2008. 2018-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-11.
2. ↑ http://www.eoearth.org/article/Environmental_and_ecological_economics Arxivləşdirilib 2009-09-28 at the Wayback Machine Lead Author: Robert Nadeau Article Topics: Ecological economics and Environmental economics Last Updated: August 26, 2008
3. ↑ Jeroen C.J.M. van den Bergh (2001). "Ecological Economics: Themes, Approaches, and Differences with Environmental Economics," Regional Environmental Change, 2(1), pp. 13-23 Arxiv surəti 31 oktyabr 2008 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2008-10-31 at the Wayback Machine (press +).
4. ↑ Robert C. Paehlke (1995). Conservation and Environmentalism: An Encyclopedia, p. 315 Arxivləşdirilib 2022-03-08 at the Wayback Machine. Taylor & Francis.
5. ↑ Molly Scott Cato (2009). Green Economics. Earthscan, London. ISBN 978-1-84407-571-3.
6. ↑ Malte Faber. (2008). How to be an ecological economist. Ecological Economics 66(1):1-7. Preprint Arxivləşdirilib 2019-06-15 at the Wayback Machine.
7. ↑ Victor, Peter. "Book Review: Frontiers in Ecological Economic Theory and Application". Ecological Economics. 66 (2–3). 2008: 2–3. doi:10.1016/j.ecolecon.2007.12.032.
8. ↑ Soderbaum, P. 2008. Understanding Sustainability Economics. Earthscan, London. ISBN 978-1-84407-627-7. pp.109-110, 113-117.
9. ↑ Aslaksen, Iulie; Bragstad, Torunn; Ås, Berit. Feminist Economics as Vision for a Sustainable Future // Bjørnholt, Margunn; McKay, Ailsa (redaktorlar ). Counting on Marilyn Waring: New Advances in Feminist Economics. Demeter Press/Brunswick Books. 2014. 21–36. ISBN 9781927335277.