I Kristian

I Kristian
alm. Christian‎
Danimarka kralı
1 sentyabr 1448 – 21 may 1481
Əvvəlki	Bavariyalı Xristofor
Sonrakı	I Con
Norveç kralı
13 may 1450 – 21 may 1481
Əvvəlki	VIII Çarlz
Sonrakı	I Con
İsveç kralı
23 iyun 1457 – 23 iyun 1464
Əvvəlki	VIII Çarlz
Sonrakı	VIII Çarlz
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	fevral 1426[1]
Doğum yeri	Oldenburq, Veymar Respublikası
Vəfat tarixi	21 may 1481[2] (55 yaşında)
Vəfat yeri	Kopenhagen qəsri[d], Kopenhagen bələdiyyəsi[d], Danimarka, Kalmar birliyi
Dəfn yeri	Roskille kafedralı[d]
Fəaliyyəti	monarx
Həyat yoldaşı	Brandenburqlu Doroteya (1449, 1449–1481)
Uşaqları	I Con[3], Danimarkalı Marqarita (Şotlandiya kraliçası)[3], I Fridrix[3]
Ailəsi	Oldenburqlar
Dini	Roma-Katolik kilsəsi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

I Kristian (dan. Christian 1.; fevral 1426^[1], Oldenburq – 21 may 1481^[2], Kopenhagen qəsri^[d]) — Danimarka, Norveç və İsveçi özündə birləşdirən Kalmar birliyinin kralı. Oldenburq sülaləsindən yetişən ilk monarxdır.

Bavariyalı Xristoforun geridə vəliəhd qoymadan ölümündən sonra (1448) yaranan boşluqdan istifadə edən VIII Karl İsveç krallığını ələ keçirdi və Kalmar birliyini İsveç rəhbərliyində yenidən canlandırmaq istədi. Ertəsi il Norveç krallığını da özünə tabe edən VIII Karlın hədəfində Danimarka səltənəti idi. Ancaq Holşteyn qraflarının da təzyiqi ilə Danimarka Gizli Məclisi Kristianı Danimarka taxtına çıxardı. Daha sonra onun Norveç (1450) və İsveç (1457) səltənətlərini də əlinə alması nəticəsində Kalmar birliyi qısa müddətliyinə də olsa, bərpa olundu. Belə ki, 1463-cü ildə İsveç birlikdən ayrıldı. I Kristianın İsveç taxtını ələ keçirmək cəhdi isə 1471-ci ildə baş tutan Brunkberq məğlubiyyəti ilə nəticələndi.

1460-cı ildə əmisi Holşteyn qrafı Adolfun ölümündən sonra I Kristian Şlezviq hersoqu və Holşteyn qrafı ünvanlarına da yiyələndi.

26 oktyabr 1449-cu ildə sələfi Danimarka kralı Bavariyalı Xristoforun dul xanımı Brandenburqlu Doroteya ilə evləndi. Cütlüyün bu nigahdan 5 övladı dünyaya gəlsə də, bunlardan ikisi uşaq yaşda öldü.

• Olaf (1450-1451)
• Kanut (1451-1455)
• I Con
• Marqarita
• I Fridrix

1. ↑ ^{1 2} Deutsche Nationalbibliothek Record #12939159X // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
2. ↑ ^{1 2} Kristian I (швед.). 1917.
3. ↑ ^{1 2 3} Lundy D. R. Christian I Oldenburg, King of Denmark and Norway // The Peerage (ing.).