Kirke (mifologiya)

Kirke
q.yun. Κίρκη
Mifologiya	Qədim Yunanıstan dini
Cinsi	qadın[d]
Atası	Eet və ya Helios[1]
Anası	Perseida[1] və ya Hekata
Qardaşı və bacısı	Pasifaya, Eet, Pers, Pers (Heliosun oğlu)
Uşaqları	Avson
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kirke (Κίρκη, Kírkē) - qədim yunan mifologiyasında sehr və cadugərliklə bağlı ən məşhur ilahələrdən biri ^[2].

Əksər mənbələrə görə, o, Günəş tanrısı Heliosun və Okeanidaların pərisi Perseidanın qızıdır ^[3]. Digər mənbələrdə onun anasının Asterop olduğu göstərilir ^[4]. Onun qardaşları Kolxida hökmdarı Eet və Pers, bacısı isə Pasifaya idi. Pasifaya Minosun arvadı və Minotavrın anası kimi tanınır ^[5]. Bəzi versiyalarda Kirke və onun bacısı qızı Medeyanın Hekatanın qızları olduğu iddia edilir ^[6][7].

Kirkenin yaşadığı yer Eeya adası idi ^[8]. Homer bu adanın yerini dəqiq göstərməsə də, eramızdan əvvəl III əsrin müəllifi Rodoslu Apollonius adanı Tirren sahillərində, yəni müasir İtaliyanın qərb sahillərində yerləşdiyini bildirir^[9][10]. Roma şairləri isə onu Latium ərazisi ilə əlaqələndirərək Kirkeo burnunda yerləşdiyini qeyd edirlər^[11].

Homer Kirkeni "gözəl saçlı və insan nitqi ilə qorxunc ilahə" kimi təsvir edir ^[12]. Apollonius onu qızıl gözləri və işıq saçan siması olan bir varlıq kimi təsvir edir ^[13]. Ovidin "Məhəbbət üçün müalicə" əsərində isə Kirkenin anasi Perse tərəfindən otlar və iksirlər haqqında biliklərə yiyələndiyi bildirilir^[14].

Kirke sehr və cadugərliklə məşğul olurdu. O, çubuq və sehrli içkilərdən istifadə edərək insanları heyvana çevirirdi. Onun əsas məşğuliyyəti güclü sehrlər və iksirlər hazırlamaq idi ^[15].

1. ↑ ^{1 2} Н. О. Цирцея (rus.). // Энциклопедический словарь СПб: Брокгауз — Ефрон, 1903. Т. XXXVIII. С. 230.
2. ↑ "Circe | Greek mythology | Britannica". www.britannica.com (ingilis). İstifadə tarixi: 2022-04-29.
3. ↑ Homer, Odyssey 10.135; Hesiod, Theogony 956; Apollonius of Rhodes, Argonautica 4.591; Apollodorus, Library 1.9.1; Hyginus, Fabulae preface; Cicero, De Natura Deorum 48.4
4. ↑ Orphic Argonautica "1217".
5. ↑ Apollodorus, Library 1.9.1; Apollonius Rhodius, Argonautica .
6. ↑ Grimal; Smith.
7. ↑ Diodorus Siculus, Historic Library 4.45.1
8. ↑ E., Bell, Robert. Women of classical mythology : a biographical dictionary. New York: Oxford University Press. 1993. ISBN 978-0195079777. OCLC 26255961.
9. ↑ William H. Race, Apollonius Rhodius: Argonautica, Loeb Classical Library (2008), 4.654–661
10. ↑ Argonautica 3.309–313, translation by W. H. Race, Apollonius Rhodius: Argonautica, Loeb Classical Library (2008), p.241
11. ↑ Virgil, Aeneid 7. 10
12. ↑ Homer, Odyssey 10.135
13. ↑ Apollonius Rhodius, Argonautica 4.727
14. ↑ Argonautica Orphica "1225".
15. ↑ Ovid, The Cure for Love 4.15