Back كودين Arabic كودايين ARZ Codeína AST کدئین AZB Кадэін Byelorussian Кодеин Bulgarian Codeïna Catalan Kodein Czech Codin Welsh Kodein Danish
| Kodein | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Sistematik adı | (4R,4aR,7S,7aR,12bS)-9-methoksi-3-metil-2,4,4a,7,7a,13-heksahidro-1H-4,12-metanobenzofuro[3,2-e]izoquinolin-7-ol[1] |
| Qısaldılmış adı | Codeine |
| Ənənəvi adı | Metilmorfin |
| Kimyəvi formulu | C₁₈H₂₁NO₃[2] |
| Empirik formulu | С18H21NO3 |
| Nisbi mol. kütl. | 299,4 а. k. v. |
| Molyar kütlə | 299,4 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Aqreqat halı (n.ş.) | ağ rəngli kristallik |
| Sıxlıq | 1,32 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 154 °S |
| Qaynama nöqtəsi | 250 °S |
| Alışma temperaturu | 75 °S |
| Kimyəvi xassələri | |
| suda maddəsində həllolma | 1 q/100 ml |
| xloroformda maddəsində həllolma | 0,577 q/100 ml |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 76-57-3 |
| PubChem | 5284371 |
| ChEBI | 16714 |
| ChemSpider | 4447447 |
| Toksikologiya | |
| Zəhərliliyi | zəhərlidir |
Kodein (metilmorfin) — tiryəkin əsas alkaloidlərindən biri olub, tibbdə analgetik, öskürəkkəsici və ishal əlehinə vasitə kimi istifadə edilir. Tiryəkin tərkibində 0,2–2% kodein vardır. Hind tiryəkinin ayrı-ayrı çeşidlərində kodeinin miqdarı 6%-ə çatır. Kodein çox güclü əsasdır, suda, etil spirtində, xloroformda, dietil efirində və duru turşu məhlullarında yaxşı həll olur, qələvi məhlullarda isə həll olmur.[3]
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-05.
- ↑ codeine (ing.).
- ↑ Q.B.İskəndərov. Zəhərli üzvi maddələr və onların kimyəvi-toksikoloji analizi., Bakı 2008. səh.237