Koqnitiv terapiya

Cognitive therapy
MeSH	D015928
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Koqnitiv terapiya (KT) — amerikalı psixiatr Aaron T. Beck tərəfindən 1960-cı illərdə inkişaf etdirilmiş bir psixoterapiya yanaşmasıdır. KT, koqnitiv davranış terapiyasının (CBT) daha geniş qrupuna aiddir və əsasən fərdin düşüncə, hiss və davranışlarının qarşılıqlı əlaqəsinə əsaslanır. KT-nin əsas ideyası, insanlar tərəfindən yaşanan emosional çətinliklərin və davranış problemlərinin çox vaxt qeyri-dəqiq, təhrif olunmuş və ya mənfi düşüncələrdən qaynaqlandığını qəbul edir. Bu yanaşma, fərdlərə bu mənfi düşüncələri müəyyən edib, daha realist və faydalı düşüncə tərzləri ilə dəyişdirməyə kömək etməyi hədəfləyir.

Koqnitiv terapiya, fərdlərin düşüncə və inançlarını dəyərləndirmək, təhrif olunmuş düşüncələri aşkarlamaq və problemli davranışları dəyişdirmək üçün terapevtlə əməkdaşlıq etmələrini tələb edir. Bu proses fərdin öz daxili reallığını anlamağa və emosional narahatlıqlarını idarə etməyə kömək edir. KT, həmçinin fərdlərə müxtəlif problemlərlə mübarizə aparmaq üçün daha effektiv strategiyalar və bacarıqlar inkişaf etdirməyə imkan verir.

Koqnitiv terapiya, müasir psixoterapiyada geniş yayılmış və çoxsaylı tədqiqatlarla dəstəklənmiş bir yanaşmadır. Bir çox psixoloji pozuntuların müalicəsində, o cümlədən depressiya, narahatlıq pozuntuları, fobiyalar, obsesif-kompulsif pozuntu və digər emosional çətinliklərdə effektivliyi sübuta yetirilmişdir.