Back خزي Arabic Phinq'a Aymara Sarmata BAT-SMG Supog BCL Срам Bulgarian লজ্জা Bengali/Bangla ངོ་ཚ་བ། Tibetan Mezh Breton Vergonya Catalan Stud Czech
Utanma[1] və ya xəcalət — mənfi emosiya; insanın hər hansı bir hərəkətin, motivin və ya keyfiyyətin müəyyən bir mühitdə qəbul edilmiş normalara və ya qəbul edilən gözləntilərə uyğun gəlməyə biləcəyini hiss və dərk etməsi.
Utanma insanın utandığı şeyin sosial qəbuledilməzliyi hissi ilə əlaqələndirilir. Utanc duyğusunun yaranması üçün bizə utandığımız şeyin real və ya dərk edilmiş şahidlərinə ehtiyacımız var. Şahidlər olmadıqda utanc hissi yaranmır, lakin bu zaman günahkarlıq hissi yarana bilər. Utanma insanların öz səhvlərini gizlətmələrinə və ya inkar etmələrinə səbəb olan mənəvi və ya sosial emosiya kimi təsvir edilən diskret əsas duyğudur[2][3]. Utanma həm də özünü mənfi qiymətləndirmə ilə bağlı xoşagəlməz özünüdırk emosiyası kimi də təsvir edilə bilər[4].
Platona görə, utanma “pis söz-söhbətlərdən qorxmaqdır”; utanmanın oxşar tərifi Aristoteldə də var[5].
- ↑ // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- ↑ Tracy, Jessica; Robins, Richard. Self-conscious emotions: Where self and emotion meet // Sedikides, C. (redaktor). Frontiers of social psychology. The self. Psychology Press. 2007. səh. 187–209.
- ↑ Shein, L. (2018). «The Evolution of Shame and Guilt». PLoSONE, 13(7), 1-11.
- ↑ Parsa, S. (2018). «Psychological Construction of Shame in Disordered Eating». New Psychology Bulletin, 15(1), 11-19.
- ↑ "Электронная библиотека". 2014-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-16.