Burkina Faso | |||||
| |||||
Woispruch: « Unité, Progrès, Justice » (französisch, „Einheit, Fortschritt, Gerechtigkeit“) | |||||
Amtssprache | Französisch | ||||
Hauptstadt | Ouagadougou | ||||
Staats- und Regierungsform | präsidentielle Republik | ||||
Staatsoberhaupt | Präsident Paul-Henri Sandaogo Damiba | ||||
Regierungschef | Premierminister Albert Ouédraogo | ||||
Fläche | 267.950 km² | ||||
Einwohnerzahl | 20.488.000 (Zensus 2019)[1] | ||||
Bevölkerungsdichte | 75 Einwohner pro km² | ||||
Bevölkerungsentwicklung | +3,01 %[2] (gschatzt 2016) | ||||
Bruttoinlandsprodukt
|
2018[3]
| ||||
Index der menschlichen Entwicklung | 0,452 (182.) (2019)[4] | ||||
Währung | CFA-Franc BCEAO (XOF) | ||||
Unabhängigkeit | 5. August 1960 (vo Frankreich) | ||||
Nationalhymne | Ditanyè | ||||
Nationalfeiertag | 11. Dezemba | ||||
Zeitzone | UTC | ||||
Kfz-Kennzeichen | BF | ||||
ISO 3166 | BF, BFA, 854 | ||||
Internet-TLD | .bf | ||||
Telefonvorwahl | +226 | ||||
Burkina Faso is a vo Land umschlossna Stoot z Westafrika midrana Flechn vo umma 274 200 km² un is eigrenzt af n Noadwestn vo Mali, af Noadoustn von n Niger, af n Sidoustn vo Benin, af n Siḏn vo Togo u Ghana un af n Sidwestn vo dea Helfnboagstodn. En Jule 2019 is d Bvelkaring vo de Vaointn Naziona af 20 321 378 Leit gschetzt woan.[5] Frejas is s nou en Fluß, da wou aa duach Ghana duache in Antlantik eine flejsst, Repablik Owana Volta (1958–1984) ghoissn woan, is owa en 4. August 1984 unta n Presidentn Thomas Sankara af "Burkina Faso" umtauft woan. Dej Eiwoana nenna u schreim se Burkinabé oda Burkinabè (/bɜːrˈkiːnəbeɪ/), d Haptstod hoisst Wagadugu, franz. Ouagadougou. Zwengs da franzejsischn Kolonialzeid is s Franzejsisch d Amts- u Gscheftssprouch, aa wenn nea umma 10–15% vo da Bvelkering des aa reḏn. Es git umma 59 eihoimischa Sprouchn z Burkina Faso, vo dej wou dej am mejran gredta, es Moore, vo umma 50% vo de Burkinabé gredt wiad.[6][7]
D Repablik Owana Volta is en 11. Dezemma 1958 aswej a autonom direḡiadta Koloni i da Communauté française (d. h. da Franzejsischn Stootngmoischaft) grindt woan u houd en 5. August 1960 d Unohangekait min Maurice Yaméogo aswej en ejaschtn Presidentn daglengt. Nou Protestn vo Studentaln u Gweakschaftlan is in an Putsch oda Stuaz vo 1966 da Yaméogo owa ogsegt u da Sangoulé Lamizana, da wou den Putsch direḡiad houd, da neia President woan. Sa Herrschaft follt zamm mid da Sahel Trickn un en Hungafrecka, un unta Konfliktn mid de Gweakschaftn is ar in n Putsch vo 1980 duach n Saye Zerbo varramt woan. Wej ar mid de Gweakschaftn aa ned zrechd kumma is, is en Zerbo sa Reḡement oda Reḡiringsgruppal von n Jean-Baptiste Ouédraogo in n Putsch vo 1982 unteghaut woan.
Da Fejara vo da linkn Frakzion von en Ouédraogo sana Reḡiring, da Thomas Sankara, is ejascht Premierminista, spada owa nou eikastlt woan. Vasouchh ejn as n Hefn assa zen krejng hom zen Stuaz vo 1983 gfejad, i dan wou da i Haft gsessane Sankara President woan is.[8][9] Da Sankara hod nou s Land af Burkina Faso umtauft un õghiabt, a ambizjess sozioekonomischs Program louszentretn, es wou a nazionsweita Alfabetisiringskampanja, a Landumvatoaling õ d Bauan, en Asbau von n Stroussn- un Eisnbohnnetz un en Kampf genga weiblicha Genitolvastimmelung, Zwangsheirat u Polygami umfasst houd.[9][10] Da Sankara is nou duach n Blaise Compaoré in n Putsch vo 1987 owa ogsegt u toud gmacht woan – dej gemanen Grindt fia den Putsch san en Sankara sane af Strouh u Grundteis kummanen Baziinga zou Frankreich u zou dea Helfnboagstodn gweng.
1987 is da Blaise Compaoré President woan un is, nou an gschetztn Putschvasouch vo 1989, 1991 u 1998 i boykottiate Woln mid a recht gringan Toalnama u 2005 aa nu amol gwelt woan; ar is Stootsowahapt blim, bis dass ar õn n 31. Ottowa 2014 duach an Afstond vo d junga un oafacha Leit gstiazt,[11][12] un af d Helfnboagstodn exiliad woan is. Da Michel Kafando is nou da Iwagangspresident woan. En 16. Settemma 2015 is a Militeaputsch geng en Kafando von n Reḡement fia Presidenziella Sichahait, da gwenganen Presidentngardn von n exeliatn Compaoré, duachgfejad woan.[13] En 24. Settemma 2015 is s gleicha Reḡament eiknickt, nou an Druck vo da Afrikanischn Union, da Afrikanischn Wiatschaftsgmoischaft u da Armej, u da Michel Kafando is wida zen Presidentn gmacht woan.[14] I da landesweitn Wol von n 29. Nufemma 2015 hod da Roch Marc Christian Kaboré d ejascht Rundn mid 53.5% vo d Stimma gwunna[15] un is alswej a President en 29. Dezemma 2015 vaoidigt woan.[16]