Dilestradeg Normandi

Dilestradeg Normandi
Tamm eus Oberiadur Overlord Talbenn ar C'hornôg
Tres dilestradeg Normandi
Deiziad	6 a viz Even 1944
Lec'h	Bro-C'hall Normandi
Disoc'h	Trec'h ar Gevredidi[1]
Emgannerien
Trede Reich	Stadoù-Unanet Amerika[2] Rouantelezh-Unanet[3] Kanada[4] Bro-C'hall[5] Aostralia[6] Tchekoslovakia[7] Polonia[8] Belgia[9] Izelvroioù[10] Norvegia[11] Zeland-Nevez[12] Bro-C'hres[13]
Pennoù-brezel
Gerd von Rundstedt Erwin Rommel Hugo Sperrle Karl Dönitz Leo Geyr von Schweppenburg Friedrich Dollmann Hans von Salmuth Wilhelm Falley  †	Bernard Montgomery Miles Dempsey Trafford Leigh-Mallory Bertram Ramsay Arthur Tedder Dwight D. Eisenhower Omar Bradley
Niver a emgannerien
Vvet Arme panzer er su da gCaen 21vet Rann-arme panzer 7vet Arme Omaha : 352vet Rann-arme droadegiezh Utah Beach : 709vet Rann-arme droadegiezh Gold, Juno, and Sword 716vet Rann-arme droadegiezh	Kentañ arme Omaha Beach: Vvet Korf 1añ Rann-arme droadegiezh 29vet Rann-arme droadegiezh Utah Beach: VIIvet Korf 4e Rann-arme droadegiezh 82vet Rann-arme aerdouget 90vet Rann-arme droadegiezh 101vet Rann-arme aerdouget Eil arme Gold Beach XXXvet Korf 50vet Rann-arme droadegiezh Juno Beach Iañ Korf 3de Rann-arme droadegiezh kanadian Sword Beach Iañ Korf 3de Rann-arme droadegiezh 6vet Rann-arme aerdouget
Kolloù
4000–9000 den kollet[14]	10 000+ den kollet ; 4414 den lazhet[15] 185 tank Sherman M4

Dilestradeg Normandi a vez graet eus an oberiadurioù dilestrañ hag eus an oberadurioù aerdouget kaset da benn gant armeoù ar Gevredidi d'ar 6 a viz Even 1944 e-pad aloubadeg Normandi en Oberiadur Overlord e-doug an Eil Brezel-bed. An "Oberiadenn Neptune" eo an anv-kod a oa bet roet d’an dilestradeg. Graet e vez an D-Day (Deiz D) eus an deiz-se alies. An dilestradeg vrasañ eo en istor Mab-Den, an oberiadur brezel 'se a voe penn kentañ dieubidigezh an tiriadoù kornôgat e dalc'h an Trede Reich abaoe 1940.

156 000 soudard eus ar Gevredidi a dagas an Normandi. A-dal dezhe e oa 50 350 soudard Alaman. Chomet e oa bet kuzh lec’hioù dilestrañ ar flodad ha tachennoù douarañ an harzlammerien evit tapout berr an nerzhioù difenn alaman betek devezh an dilestrañ. Ouzhpenn bezañ nebeutoc’h, an digempouez e-keñver an armoù etre an Alamanted hag ar Gevredidi a lakaas ar re gentañ da goll. 10000 soudard eus ar Gevredidi a varvas hag etre 4000 ha 9000 diouzh kostez an Trede Reich. Ar Rezistañs a stourmas ouzh an Alamanted o tistruj peulioù pellgomz (Plan Violet), linennoù-tren (Plan Vert), hentoù (Plan Tortue deuet da vezañ Bibendum) ha linennoù-tredan (Iplan Bleu) evit sikour ar Gevredidi^[16]. Ne zeuas ket ar Gevredidi a-benn da dizhout o falioù en un doare aes met a-benn fin an devezh e oant trec’h dija. Un trec’h diaes met bras e voe evit ar Gevredidi. Adalek an deiz-se e oa taget nerzhioù an Trede Reich dre ar C’hornôg koulz dre ar Reter (URSS).

1. ↑ Ford & Zaloga 2009, p. 342.
2. ↑ Ford & Zaloga 2009, p. 25.
3. ↑ Ford & Zaloga 2009, p. 25.
4. ↑ Ford & Zaloga 2009, p. 25.
5. ↑ Beevor 2009, p. 82.
6. ↑ Beevor 2009, p. 76.
7. ↑ Beevor 2009, p. 492.
8. ↑ Beevor 2009, p. 82.
9. ↑ Beevor 2009, p. 99.
10. ↑ Beevor 2009, p. 99.
11. ↑ Beevor 2009, p. 82.
12. ↑ Ford & Zaloga 2009, p. 25.
13. ↑ Garner, 2019.
14. ↑ Ford & Zaloga 2009, p. 335.
15. ↑ Istimadenn orin an niver a dud kollet diouzh tu ar Gevredidi a oa 10 000, en o zouez 2500 den lazhet. Enklaskoù renet gant an National D-Day Memorial o deus kavet 4414 den lazhet, en o zouez 2499 Amerikan ha 1915 eus broadoù all. Whitmarsh 2009, p. 87.
16. ↑ (fr) La Résistance en action war al lec'hienn Chemins de Mémoire savet gant Ministrerezh an Armeoù gall (lennet d'an 08/08/2024)