Kartennouriezh

Gant ar c'hlask Sevel kartennoù e tegouezher amañ.

Deskrivadur moullet an oikouménē (1482, Johannes Schnitzer, engraver) savet dre implijout daveennoù douaroniel Ptolemaios hag an eil bannerezh kinniget gantañ, jedet diwar an daveennoù e Geōgraphikḕ. Goude bezañ bet dilezet kantvedoù-pad e voe adc'hanet an douaroniezh pa voe bet troet e latin ar Geōgraphikḕ e penn-kentañ ar XVIvet kantved
Kartenn an Douar lakaet war ur skor plat dre vannerezh Mercator

Kartennouriezh a reer eus ar studi hag ar pleustr da sevel kartennoù.

Dre genstrollañ ar skiant, ar genedelezh hag an teknik e talc'h ar gartennouriezh da gas an traoù gwelus da stlennoù egorel gant un aozadur grafek pe stlennel. Pan eo ar gartennouriezh hollad an hentennoù da sevel ar c’hartennoù, ar sevel kartennoù e-unan eo an disoc’h, ha "kartenniñ" a c’hall bezañ kevatal d'an dro-lavar. Gallus eo lakaat ar gartennouriezh d'ur skiant a c’hell bezañ kelennet e pep lec’h, met er skolioù sevel kartennoù e veze pleustret warni gwechall ha bremañ e vez kelennet dre hentadoù arbennik er skolioù-meur.

Goude kavet ar mammennoù, da lavaret eo tresadennoù, luc’hskeudennoù pe stlennoù (savleoù, skridoù, restroù...) e stager gant ar sevel kartennoù dre bemp pazenn.

  1. Sevel listenn an traoù da vezañ kartennet ha dibab an traezennoù da vezañ diskouezet. An traezennoù a c’hell bezañ traou fetis evel an hentoù hag an torosennadur, pe difetis (lec'hanvioù, harzoù politikel).
  2. Diskouez un hollad douaroù digompez war ur skor plat ; setu perak e tleer ober gant bannerezhioù kartennel.
  3. Lemel elfennoù an traezennoù mar n'emaint ket el listenn a zo da gartenniñ.
  4. Krennañ lod perzhioù a denn d’an traezennoù da vezañ kartennet, betek mont d’an hollekadur.
  5. Kempenn an elfennoù treset ken e c’hell ar gartenn kas ur gemennadenn efedus d’an dud, ar pezh a zo pal pennañ pep kartennour·ez : ret eo d'ur gartenn bout resis hag aes da lenn war un dro.

An tresañ hag ar moullañ e oa diazezoù koshañ ar gartennouriezh ; bremañ avat ez eo skiant ar stlenn douaregorel[1]. Diwar-se e vez savet reizhiadoù stlenn douaroniel (RSD) a endalc’h ar stlennoù douaregorel evit o c’hemm er restroù prest da vezañ moullet, luc'hvannet pe ginniget enlinenn.

Meur a skiant hag a ziskiblezh a ya da fardañ ar stlennoù douaregorel : douaroniezh, steredoniezh, mentoniezh, matematik, urzhiataerezh, aerlunerezh hag all ; ha kartennoù zo rekis e meur a skiant ivez : douarouriezh, bevoniezh, skiantoù sokial (keraozouriezh, kevredadouriezh hag all) da skouer. Evit bastañ d’o ezhommoù ez eo ret implijout elfennadur ar stlennoù.

Nevez zo ez eo bet ouzhpennet ar gartennouriezh 2.0 hag ar gartennouriezh-kelaouiñ. Ijinet ez eus bet ur ger nevez evit kenskejadur ar gartennouriezh hag an urzhiataerezh : ar geomatik, gant geomatikourien o pleustriñ warnañ.

  1. (en) GIS science, Geographic Information System a ren.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne