Barbara McClintock

Barbara McClintock
Barbara McClintock (1902-1992),u njenoj laboratoriji
Rođenje	16. juni 1902. Hartford, Connecticut SAD
Smrt	2. septembar 1992. Huntington, New York SAD
Polje	Citogenetika
Alma mater	Cornell univerzitet
Poznat(a) po	Rad na genetičkoj strukturi kukuruza
Istaknute nagrade	Nobelova nagrada za fiziologiju i medicinu (1983) Član Američke akademije nauka (1944)[1] Nacionalna medalja za nauku (1970) Medalja Thomas Hunt Morgan (1981) Nagrada Louisa Gross Horwitz (1982)

Barbara McClintock, (16. juni 1902 — 2. septembar 1992) dobitnica je Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu 1983.^[1][2] Bila je američka naučnica, među najistaknutijim citogenetičarima. Doktorirala je iz oblasti botanike na Cornell univerzitetu 1927, gde je bila vođa projekta iz citogenetike kukuruza. Ova oblast je u potpunosti obilježila njena istraživanja u nastavku karijere.

Od kasnih 1920-tih, McClintock je intenzivno proučavala hromosome i njihove promjene tokom reprodukcije kukuruza. Njen rad smatra se revolucionarnim jer je razvila tehnike za vizuelizaciju hromosoma kukuruza i koristila mikroskopske analize u dokazivanju nekih fundamentalnih postulata, kao što je genetička rekombinacija putem krosing-overa, tokom mejoze — mehanizam u kojim hromosomi razmjenjuju sekvence hromatida. Rekonstruirala je prvu genetičku mapu, analizom vezanih gena kukuruza, povezujući regione hromosoma sa fizičkim svojstvima i demonstrirala uloge telomera i centromera, regiona hromosoma koji su važni za konzveriranje genetičke informacije.^[3] Barbara McClintock bila je priznata kao jedna od najboljih naučnica svoga vremena, nagrađivana prestižnim stipendijama, i izabrana za člana Nacionalne akademije nauka SAD 1944.^[4]

Tokom 1940-tih i 1950-tih, McClintock je otkrila transpozone i koristila ih kao dokaz da su geni odgovorni za fizičke karakteristike. Razvila je teorije kojima se objašnjava represija ili genetičke informacije sa jedne generacije kukuruza na narednu. Zbog onovremenog skepticitizma u značaj njenih istraživanja i njihovih implikacija, 1953. prestala je da objavljuje svoje nalaze. Kasnije se ispostavilo da je svoje poglede temeljila na naučnoj osnovi, umjesto na važećim predrasudama svoga doba.^[5]

Kasnije se posvetila ekstenzivnim citogenetičkim i etnobotaničkim istraživanjima kukuruznih sorti iz Južne Amerika. Njena istraživanja su bila šire prihvaćena tek tokom 1960-tih i 1970-tih, kada je dokazano da mehanizmi genetičke promjene i regulacija ekspresije gena, koje je demonstrirala na kukuruzu 1940-tih i 1950-tih, imaju općenit značaj. Uslijedile su nagrade i priznanja za doprinos razvoju citogenetike, uključujući Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu 1983, za otkriće genetičke transpozicije. Ostalo je zabilježeno da je Barbara McClintock jedina žena koja je samostalno dobila ovu nagradu u toj kategoriji.^[6]

1. ^ ^{a b} "Barbara McClintock". Nasonline.org. Pristupljeno 25. 4. 2019.
2. ^ http://cornell.worldcat.org/title/cytological-and-genetical-study-of-triploid-maize/oclc/64683107
3. ^ Davison., Reynolds, Moira (1999). American women scientists : 23 inspiring biographies, 1900-2000. Jefferson, N.C.: McFarland. ISBN 978-0786406494. OCLC 40926627.
4. ^ Colonna, Federica Turriziani. "Barbara McClintock (1902–1992)". Embryo.asu.edu. Pristupljeno 27. 11. 2014.
5. ^ Esther M. Zimmer Lederberg: Anecdotes
6. ^ "Facts on the Nobel Prize in Physiology or Medicine". Nobelprize.org. Pristupljeno 12. 7. 2010.