Back مثقبية بروسية Arabic مثقبيه بروسيه ARZ Trypanosoma brucei Catalan Trypanozoma spavičná Czech Trypanosoma brucei German Tripanuśòma brucèi EML Trypanosoma brucei English Trypanosoma brucei Spanish Trypanosoma brucei Estonian Trypanosoma brucei Basque
| Trypanosoma brucei | |
|---|---|
 Trypanosoma brucei brucei | |
| Sistematika | |
| Carstvo | Protozoa |
| Koljeno | Euglenozoa |
| Razred | Kinetoplastea |
| Red | Trypanosomatida |
| Rod | Trypanosoma |
| Vrsta | T. brucei |
| Dvojno ime | |
| Trypanosoma brucei Plimmer & Bradford, 1899 | |
| Podvrste | |
| T. b. brucei Plimmer & Bradford, 1899 T. b. gambiense Dutton, 1902 | |
K –Kinetoplast
F – Flagela
B – Bazno tijelo
N – Ćelijsko jedro
P – Spremnik zastavičaste flagele
Trypanosoma brucei je jednoćeliskii parazit iz roda Trypanosoma , koji kod ljudi izaziva afričku tripanosomijazu ili bolest spavanja. U životinja je uzročnik životinjske tripanosomijaze, koja se kod goveda i konja naziva nagana. To je vektorska bolest ljudi i ostalih kičmenjaka, uglavnom u subsaharskoj Africi. To je protozoa koja se prenosi uglavnom vrstama muha ce-ce (rod Glossina).
Parazita je otkrio Ser David Bruce, 1894., po kojem i imenovan 1899.[1][2]
Trypanosoma brucei je podijeljen u tri podvrste:
- Trypanosoma brucei brucei, parazitira na kičmenjacima, sporadično na ljudima.
- Trypanosoma brucei gambiense, parazitira na ljudima.
- Trypanosoma brucei rhodesiense, parazitira na ljudima.[3][4]
Prenos se odvija tokom usisavanja krvi, koje čini ce-ce. Parazit prolazi složene morfološke promjene u životnom ciklusu u insekatu i sisaru. Razlike između površinskih proteina krvnih ćelija sisara uzrokuju da parazit prođe kroz antigene varijacije, zaobilazeći adaptivnu imunost domaćina, dozvoljavajući hroničnu infekciju. Trypanosoma brucei može probiti i krvno-moždanu barijeru.
Muhe roda Glossina ubrizgavaju metaciklične tripomastigote u kožno tkivo. Paraziti ulaze u limfni sistem i odatle u krvotok (1). U domaćinu se transformiraju u tripometigote (2), koje se prenose na druga mjesta u tijelu i na taj način dospijevaju do ostalih tjelesnih tekućina (npr. limfa, cerebrospinalna tečnost), gdje se množe binarnom podjelom (3). Tokom žvotnog ciklusa, afričke tripanozome imaju i vanćelijski stadij. Muhe ce-ce se zaraze tripomastigotama iz krvi zaraženog domaćina sisara (4-5). U tijelu muhe, paraziti se transformiraju u procikličke tripomeastigote, množe se binarnom diobom (6), izlaze iz srednjeg crijeva i pretvaraju se u epimastigote (7) Epimastigoti dopiru do pljuvačnih žlijezda muhe ce-ce i nastavljaju se umnožavati binarnom podjelom (8). Ciklus u mušici traje oko tri sedmice. Trypanosoma brucei gambiense se ponekad prenosi sa majke na dijete ako je majka zaražena tokom trudnoće.
- ^ Baker JR (mart 1995). "The subspecific taxonomy of Trypanosoma brucei". Parasite. 2 (1): 3–12. doi:10.1051/parasite/1995021003. PMID 9137639.
- ^ Deborggraeve S, Koffi M, Jamonneau V, Bonsu FA, Queyson R, Simarro PP, Herdewijn P, Büscher P (august 2008). "Molecular analysis of archived blood slides reveals an atypical human Trypanosoma infection". Diagnostic Microbiology and Infectious Disease. 61 (4): 428–33. doi:10.1016/j.diagmicrobio.2008.03.006. PMID 18455900.
- ^ Masocha W, Kristensson K (2012). "Passage of parasites across the blood-brain barrier". Virulence. 3 (2): 202–12. doi:10.4161/viru.19178. PMC 3396699. PMID 22460639.
- ^ Legros D, Ollivier G, Gastellu-Etchegorry M, Paquet C, Burri C, Jannin J, Büscher P (juli 2002). "Treatment of human African trypanosomiasis--present situation and needs for research and development" (PDF). The Lancet. Infectious Diseases. 2 (7): 437–40. doi:10.1016/S1473-3099(02)00321-3. hdl:10144/18268. PMID 12127356. Arhivirano s originala (PDF), 12. 8. 2017. Pristupljeno 7. 7. 2020.
