Oscar Wilde |
|
Naixement | (en) Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) 16 octubre 1854 ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) Dublín (Regne Unit de la Gran Bretanya i Irlanda) ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Mort | 30 novembre 1900 (46 anys) París ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Causa de mort | meningitis ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Sepultura | Cementiri de Bagneux (1900–1909) Cementiri de Père-Lachaise, 89 (1900–) 48° 51′ 43″ N, 2° 23′ 53″ E / 48.86189°N,2.39814°E / 48.86189; 2.39814 tomba d'Oscar Wilde ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Religió | Catòlic romà ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Formació | Magdalen College Trinity College, Dublin ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
Camp de treball | Ficció, activitat literària, forma dramàtica, prosa, assaig i estètica ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Lloc de treball | Anglaterra ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ocupació | poeta, prosista, autor, periodista d'opinió, assagista, fabulista, escriptor, escriptor de literatura infantil, dramaturg, novel·lista, escriptor de contes, periodista, llibretista ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Període | Època victoriana ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Activitat | 1878 - 1900 ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Gènere | Comèdia, literatura gòtica, poesia, drama, tragèdia, conte de fades, poesia narrativa, conte i assaig ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Moviment | Esteticisme i decadentisme ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Nom de ploma | С.3.3. Sebastian Melmoth ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
Obres destacables |
Localització dels arxius | |
---|
|
Cònjuge | Constance Lloyd (1884–valor desconegut) ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Parella | Lord Alfred Douglas ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Fills | Cyril Holland ( ) Constance Lloyd Vyvyan Holland ( ) Constance Lloyd ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Pares | William Wilde i Jane Wilde ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Germans | Willie Wilde Isola Francesca Emily Wilde ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Condemnat per | indecència pública (1895) → (treballs forçats) ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
|
3 desembre 1900 | funeral (abadia de Saint-Germain-des-Prés)
|
|
|
|
Signatura ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
|
Lloc web | cmgww.com… ![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
![Modifica el valor a Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Oscar Fingal O'Fflahertie Wills Wilde,[1] més conegut com Oscar Wilde, (Dublín,[1] Regne Unit de la Gran Bretanya i Irlanda[2] 16 d'octubre de 1854 - París, 30 de novembre de 1900) va ser un poeta, novel·lista i dramaturg irlandès en llengua anglesa.[3] Després d’escriure en diferents formes al llarg de la dècada de 1880, es va convertir en un dels dramaturgs més populars de Londres a principis de la dècada de 1890. Se’l recorda sobretot pels seus epigrames i obres de teatre, per la seva novel·la El retrat de Dorian Gray, i per les circumstàncies de la seva condemna per "indecència greu" pels seus actes homosexuals consentits, que va esdevenir un dels primers "judicis a famosos" de l'època moderna. Va complir condemna en presó.
Els pares de Wilde eren intel·lectuals angloirlandesos a Dublín. En la seva joventut, Wilde va aprendre a parlar francès i alemany amb fluïdesa. A la universitat va seguir el curs de grau centrat en els clàssics (antiga Roma, antiga Grècia, llatí, grec antic i filosofia). Va demostrar ser un classicista excepcional, primer al Trinity College de Dublín, després al Magdalen College d'Oxford.
Es va associar amb la filosofia llavors emergent de l'esteticisme, dirigida per dos dels seus tutors, Walter Pater i John Ruskin. Després de la universitat, Wilde es va traslladar a Londres en cercles culturals i socials de moda. Al seu teatre retrata la veritable cara de la societat noble de la seva època. Demostra en cadascuna de les seves obres ser un gran coneixedor del comportament i el pensament humans, i fa un ús freqüent de la mordacitat comunament associada a l'humor anglès.
- ↑ 1,0 1,1 De Villena, Luis Antonio. «El origen del genio». A: Oscar Wilde. Madrid (España): Biblioteca Nueva, 1999, p. 25. ISBN 84-7030-682-0 [Consulta: 20 febrer 2011].
- ↑ Ell, Paul. «The digital resource for the act of union of 1800» (en anglès). Act of Union Virtual Library, enero 2002 [comienzo proyecto]. Arxivat de l'original el 2011-08-14. [Consulta: 22 abril 2011].
- ↑ Tóibín, Colm. «Introducción». A: Wilde, Oscar: De profundis y otros escritos de la cárcel. Penguin Random House Grupo Editorial España, 2013, p. 6. ISBN 978-84-9032-482-0 [Consulta: 11 agost 2016].