Asid carbocsylig

Asid carbocsylig

Enghraifft o:	dosbarth strwythurol cyfansoddion cemegol
Math	carbon oxoacid, organic acid, carbonyl compound
Rhan o	ATPase-coupled carboxylic acid transmembrane transporter activity, carboxylic acid transmembrane transporter activity, carboxylic acid transmembrane transport
Yn cynnwys	carboxyl, carboacyl group
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Asid organig gyda'r grŵp carbocsyl a'r fformiwla gemegol: R-C(=O)OH, a fynegir fel arfer fel R-COOH neu R-CO₂H ^[1] yw asid carbocsylig. Mae asidau carbocsylig yn asidau sy'n ffitio diffiniad Damcaniaeth Brønsted-Lowry; maent yn rhyddhau protonau. Mae halenau ac anionau asidau carbocsylig yn cael eu galw'n "carbocsyladau". Rhain yw'r asidau organig cryfaf o ganlyniad i sefydlogrwydd yr anion carbocsylad lle mae'r electronau (ac felly'r wefr negyddol) yn cael eu dadleoli rhwng y ddau atom ocsigen electronegyddol. Mae asidau carbocsylig mewn hydoddiant dyfrllyd felly'n sefydlu'r ecwilibriwm canlynol:

R-COOH + H₂O ⇌ R-COO^- + H₃O⁺

Yr asidau carbocsylig symlaf yw'r asidau alcanoig, R-COOH, lle mae R yn cynrychioli hydrogen neu grŵp alcyl.

1. ↑ Compendium of Chemical Terminology, carboxylic acids