Bronllys

Bronllys

Math	pentref, cymuned
Poblogaeth	853, 908
Daearyddiaeth
Sir	Powys
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	1,932.03 ha
Cyfesurynnau	52.007°N 3.249°W
Cod SYG	W04000256
Cod OS	SO144350
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	James Evans (Ceidwadwyr)
AS/au y DU	David Chadwick (Democratiaid Rhyddfrydol)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Pentref a chymuned ym Mhowys, Cymru, yw Bronllys,^[1] weithiau Brwynllys. Saif i'r gogledd-orllewin o dref Talgarth ac ychydig i'r de o Afon Gwy. Ar un adeg roedd yn ganolfan weinyddol Cantref Selyf. Roedd poblogaeth y gymuned yn 2001 yn 816.

Ceir castell mwnt a beili yma, sef Castell Bronllys, ac mae gan yr eglwys dŵr ar wahan. Adeiladwyd Ysbyty Bronllys fel ysbyty ar gyfer y diciâu. Bu'r bardd Bedo Brwynllys yn byw yma yn y 15g.

Heblaw pentref Bronllys, mae'r gymuned yn cynnwys pentrefi Pipton a Llys-wen. Yn Pipton yr arwyddwyd Cytundeb Pipton rhwng Llywelyn ap Gruffudd a Simon de Montfort yn 1265, cytundeb oedd yn cydnabod Llywelyn fel Tywysog Cymru. Yn ddiweddarach, roedd Pipton yn ganolfan cynhyrchu haearn, gwaith a ddechreuodd ddiwedd y 17g.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan James Evans (Ceidwadwyr)^[2] ac yn Senedd y DU gan David Chadwick (Democratiaid Rhyddfrydol).^[3]

1. ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
2. ↑ "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-30.
3. ↑ Gwefan Senedd y DU