Cea

Cea Nestor notabilis
Statws cadwraeth
Bregus  (IUCN 3.1)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Psittaciformes
Teulu:	Psittacidae
Genws:	Nestor[*]
Rhywogaeth:	Nestor notabilis
Enw deuenwol
Nestor notabilis
Dosbarthiad y rhywogaeth

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Cea (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: ceaod) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Nestor notabilis; yr enw Saesneg arno yw Kea. Mae'n perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae) sydd yn urdd y Psittaciformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn N. notabilis, sef enw'r rhywogaeth.^[2]

Mae’r cea yn fyw yn ardaloedd coedol neu fynyddol ar Ynys y De, Seland Newydd. Maent yn adnabyddus am eu chwilfrydedd, ac yn gallu bod yn ddinistriol, yn niwsans i breswylwyr ac yn atyniad i dwristiaid.

Maent yn nythu ar y llawr, ac yn dueddol o ddodwy 4 wy, yn arferol rhwng Hydref a Ionawr. Maent yn bwyta cig a phlanhigion. Mae’r rhywogaeth wedi bod yn swyddogol dan fwgwth o ddifodiant ers 2013, ond er na chaniateir eu lladd ers 1971, mae rhai’n cael eu saethu’n angyfreithlon. Saethwyd tua 150,000 ohonynt rhng 1860 a 1970.^[3]

1. ↑ [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
2. ↑ Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
3. ↑ Gwefan nzbirdsonline.org.nz