Cludydd awyrennau

Cludydd awyrennau

Enghraifft o:	math o long
Math	aviation vessel, llong ryfel, llong
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Llong ryfel a chanddi fwrdd llydan, agored i awyrennau esgyn a glanio yw cludydd awyrennau. Mae llong o'r fath yn galluogi i lynges gynnal a symud maes awyr ar y môr. Ceir mathau gwahanol o gludydd, gydag amryw nodweddion wedi eu haddasu at ddiben awyrennu milwrol. Fel rheol defnyddir catapwlt neu esgynfa ar y bwrdd i gynorthwyo wrth lansio'r awyren, a bachau ôl-dynadwy ar yr awyren i ddal yng ngwifrau ar y llong i arafu wrth lanio.

Y cludydd awyrennau priodol cyntaf, heb rwystrau ar ei fwrdd, oedd yr HMS Argus, a adeiladwyd gan y Llynges Frenhinol trwy addasu leinar. Lansiwyd y llong gyntaf a ddyluniwyd o'r cychwyn fel cludydd, yr Hosyo, gan lynges Japan yn Rhagfyr 1922. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, cludyddion oedd y llongau rhyfel pwysicaf yn y brwydro rhwng Unol Daleithiau America a Japan yn y Cefnfor Tawel. Ym Medi 1960 lansiwyd y cludydd cyntaf i'w yrru gan ynni o adweithydd niwclear, yr USS Enterprise, gan Lynges yr Unol Daleithiau.

Gall cludydd modern, a yrrir gan ynni niwclear, feddu ar fwrdd hedfan rhyw 300 m o hyd, yn dadleoli 75,000 o dunnelli, criw o 4000, a chludo 90 o awyrennau o wahanol fathau. Byrddau mawr, onglog sydd gan rai cludyddion er mwyn galluogi i awyrennau esgyn a glanio ar yr un pryd.