![]() | |
Enghraifft o: | gwrthryfel ![]() |
---|---|
Dyddiad | 17 Mehefin 1497 ![]() |
Gwlad | ![]() ![]() |
Dechreuwyd | 1496 ![]() |
Daeth i ben | 17 Mehefin 1497 ![]() |
Lleoliad | Cernyw ![]() |
Gwladwriaeth | Teyrnas Lloegr ![]() |
Roedd Gwrthryfel Cernyw 1497 (Cernyweg : Rebellyans Kernow), a elwir hefyd yn "wrthryfel Cernyw Cyntaf 1497", yn wrthryfel poblogaidd a ddechreuodd yng Nghernyw ac a ddaeth i ben gyda Brwydr Pont Deptford ger Llundain ar 17 Mehefin 1497.
Roedd y fyddin wrthryfelgar yn cynnwys Cernywiaid yn bennaf, gyda chefnogaeth hefyd o Ddyfnaint, Gwlad yr Haf a siroedd eraill yn Lloegr.[1] Roedd y gwrthryfel yn ymateb i galedi a achoswyd gan godi trethi rhyfel gan y Brenin Harri VII i ariannu ymgyrch yn erbyn yr Alban.[1][2] Dioddefodd Cernyw yn arbennig oherwydd bod y brenin wedi rhoi’r gorau i weithrediad ddiwydiant cloddio tun, mewn modd cyfreithiol.
Canlyniad uniongyrchol y gwrthryfel oedd cael ei trechu gan fyddin Lloegr, dienyddiwyd y prif arweinwyr, a lladdwyd llawer o wrthryfelwyr eraill. Efallai ei fod wedi arwain Perkin Warbeck, a hawliai gorsedd brenin Lloegr, i ddewis Cernyw fel ei ganolfan yn ddiweddarach yn y flwyddyn ar gyfer ymgais arall i ddymchwel Harri VII: pennod o'r enw 'Ail Wrthryfel Cernyw (1497)'. 11 mlynedd yn ddiweddarach, fodd bynnag, aeth y brenin i'r afael â phrif achwyniad Cernyw trwy ganiatáu i gynhyrchu tun ailddechrau'n gyfreithlon, gyda mesur o ymreolaeth i Gernyw.