Ioga Hatha

Ioga Hatha

Mae Ioga Haṭha yn cynnwys Shatkarmas (fel y Nauli a welir yma), Asanas (safleoedd y corff, Mayurasana, neu'r Paen), Mudras (symud egni hanfodol, yma Viparita Karani), Pranayama (rheoli'r anadl, isod ddeAnuloma Viloma).[1]
Math	ioga, Ymarfer corff
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mae ioga Haṭha yn gangen o ioga. Yn llythrennol, mae'r gair Sansgrit हठ haṭha yn golygu "grym" ac felly mae'n cyfeirio at system o dechnegau corfforol i symud y grym o amgylch y corff.^[2][3]

Yn India, mae ioga haṭha yn draddodiad poblogaidd, fel y mae'r Iogis y Natha Sampradaya trwy ei sylfaenydd traddodiadol Matsyendranath, sy'n cael ei ddathlu fel sant yn ysgolion ioga tantric a haṭha Hindŵaidd a Bwdhaidd. Mae bron pob testun hathayogig yn perthyn i siddhas Nath, ac mae'r rhai pwysig yn cael gwneud yn ddisgyblion Matsyendranath, Gorakhnath neu Gorakshanath.^[4] Yn ôl y Dattatreya Yoga Śastra, mae dau fath o ioga haṭha: mae'r naill yn cael ei ymarfer gan Yajñavalkya sy'n cynnwys wyth aelod o ioga, a'r llall yn cael ei ymarfer gan Kapila sy'n cynnwys wyth mwdras.

Daw'r testun hynaf lle disgrifir ioga Hatha, o gyfnod yr Amṛtasiddhi, sef 11g, cyfnod y Tantra Bwdhaidd.^[5] Sgwennwyd y testunau hynaf i ddefnyddio'r term hatha gan Fwdhiaid Vajrayana.^[3] Yn ddiweddarach, Mae'r testunau ioga haṭha yn mabwysiadu arferion ioga ioga haṭha mudras i mewn i system Saiva, gan ei doddi â dulliau Layayoga sy'n canolbwyntio ar godi kuṇḍalinī trwy sianeli ynni a chakras.

Yn yr 20g, addaswyd ioga haṭha, gan ganolbwyntio'n benodol ar asanas (yr ystumiau corfforol), a daeth yn boblogaidd ledled y byd fel math o ymarfer corff yn ogystal â thawelwch meddwl. Erbyn hyn, y math modern, corfforol hwn o ioga a olygir gyda "ioga" yn y Gorllewin.

1. ↑ Mallinson & Singleton 2017, t. xx.
2. ↑ Mallinson 2011, t. 770.
3. ↑ ^{3.0 3.1} Birch 2011
4. ↑ White 2012, t. 57.
5. ↑ Mallinson 2016b