Mynydd Tambora

Mynydd Tambora

Math	stratolosgfynydd, mynydd, callor
Daearyddiaeth
Sir	Bima
Gwlad	Indonesia
Uwch y môr	2,850 metr
Cyfesurynnau	8.2453°S 117.9928°E
Amlygrwydd	2,722 metr
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Mae Mynydd Tambora (neu Tomboro) yn losgfynydd ar ynys Sumbawa yn Indonesia. Mae'n enwog am y ffrwydrad anferth yn 1815, pan laddwyd o leiaf 71,000 o bobl. Gollyngwyd cymaint o ludw i'r awyr nes i'w effeithiau gael eu teimlo cyn belled ag Ewrop, lle galwyd 1816 "y flwyddyn heb haf" oherwydd ei effeithiau ar y tywydd.

Mae gan y bardd Gwallter Mechain (Walter Davies, 1761–1849) gerdd hir sy'n disgrifio'r effaith ar Gymru yn 1816. Dyma'r llinellau agoriadol:

Leni ni bu hardd-gu hin,

Mai hafaidd na Mehefin;

Ni ffynnodd ein Gorffennaf,

Pob dyffryn a glyn yn glaf;

Yn Awst, gwlyb wair mewn ystod,

Medi heb fedi i fod.

("Cywydd y Cynhaeaf Gwlyb, 1816")^[1]

1. ↑ D. Silvan Evans (gol.), Gwaith Gwallter Mechain, cyfrol 1 (Caerfyrddin, 1868). Orgraff ddiweddar.