N'Ko | |
---|---|
Math | gwyddor |
Ieithoedd | N'Ko |
Crëwr | Solomana Kante |
Cyfnod | 1949 i'r presennol |
ISO 15924 | Nkoo, 165 |
Cyfeiriad | Dde-i'r-chwith |
Alias Unicode | NKo |
Ystod Unicode | U+07C0–U+07FF |
Gwyddor yw N'Ko (ߒߞߏ) a ddyfeiswyd gan Solomana Kante yn 1949 ar gyfer yr ieithoedd Manding yng Ngorllewin Affrica. Mae hefyd yn enw ar yr iaith lenyddol safonol a ysgrifennir gan y wyddor hon. Golyga 'N'Ko' 'dywedaf' neu 'rwy'n dweud' yn holl ieithoedd Manding.
Mae i'r sgript N'Koeg beth debygrwyd i'r wyddor Arabeg, yn fwyaf amlwg, fe'i hysgrifennir o'r dde i'r chwith a'r ysgrifen yn 'glwm' neu'n 'sownd'. Yn wahanol i Arabeg, nid yw'r Abdaj (wyddor gytsain) ac mae'n cofnodi amrywiaeth tôn a llafariaid yr iaith Manding. Datblygwyd y wyddor N'Ko er mwyn ceisio cympasu yr continiwm tafodiaith Manding.
Ceir hefyd wyddor gynhenid arall yng ngorllewin Affrica, Adlam ar gyfer iaith neu gontiniwm iaith Fulani.