Back نينيان Arabic نينيان ARZ Ninian von Whithorn German Ninian English Niniano de Galloway Spanish نینیان Persian Ninian (évêque) French Naomh Ninian Irish Naomh Ninian Scots/Gaelic Szent Ninian Hungarian
| Sant Ninian | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 360  Yr Alban |
| Bu farw | 432 Swydd Wigtown |
| Galwedigaeth | offeiriad, esgob Catholig, protobishop |
| Swydd | Anglo-Saxon bishop of Whithorn |
| Dydd gŵyl | 16 Medi |
Sant ac un o arloeswyr Cristionogaeth yn yr Alban oedd Sant Ninian, hefyd Nynia, Ringan neu Trinnean, (c. 360 - 432).
Ef yw'r esgob cyntaf y ceir cyfeiriad ato'n ymweld a'r Alban. Dywedir iddo gael ei eni yn Rheged yn yr Hen Ogledd, a theithio i ddinas Rhufain i astudio. Yno gwnaed ef yn esgob gan y Pab Siricius, a rhoddwyd y dasg o efengylu'r Pictiaid iddo. Dywedir iddo sefydlu canolfan yn Whithorn, Galloway. Dywedir iddo sefydlu'r Candida Casa yma yn 397.
Ceir cyfeiriad byr ato gan Beda, ac ysgrifennwyd Buchedd Sant Ninian gan Ailred o Rievaulx yn y 12g. Enwyd llawer o leoedd yn yr Alban ar ei ôl. Nid yw Parc Ninian yng Nghaerdydd wedi ei enwi ar ei ôl ef yn uniongyrchol, ond ar ôl yr Arglwydd Ninian Critchton-Stuart.