Back مرصد القطب الجنوبي Arabic South Pole Telescope German South Pole Telescope English Suda Polusa Teleskopo Esperanto Telescopio Polo Sur Spanish تلسکوپ قطب جنوب Persian South Pole Telescope French Teleskop South Pole ID South Pole Telescope Italian 南極点望遠鏡 Japanese
 Telesgop Pegwn y De yn Nhachwedd 2009 | |
| Lleoliad | Pegwn y De, dim gwerth |
|---|---|
| Cyfesurynnau | 89°59′22″S 45°00′00″W / 89.9894°S 45°W |
| Uchder | 2.8 cilometr |
| Adeilad | Tachwedd 2006–Chwefror 2007 |
| Defnydd cyntaf | 16 Chwefror 2007 |
| Math o delesgop | Telesgop Gregoraidd[*], radio telescope[*], cosmic microwave background experiment[*] |
| Diamedr | 10.0 metr, 1 metr |
| Arwynebedd y casglwr | 78.5 metr sgwâr |
| Gwefan | pole.uchicago.edu |
Telesgop 10 metr o ddiamedr yw Telesgop Pegwn y De a leolwyd yng Ngorsaf Amundsen–Scott ym Mhegwn y De (Antartica). Cyfeirir ato'n aml gyda'r byrnod SPT (sef The South Pole Telescope). Mae wedi'i greu i gofnodi un rhan o'r spectrwm electromagnetig sef microdonnau gwan cefndirol o'r gofod (cosmic microwave background, neu CMB) sy'n canolbwyntio ar y rhannau hynny o'r sbectrwm sydd rhwng microdonnau, y 'tonnau milimetr' hynod uchel a'r tonnau is-filimetrau (ymbelydredd terahertz neu submillimeter-waves).[1]
Cwbwlhawyd yr astudiaeth cyntaf yn Hydref 2011, pan ganfyddwyd galaethau pell eitha mawr. Gosodwyd camera newydd yn y telesgop ar ddechrau 2012, camera llawer mwy senstitif, gyda chydraniad uwch, er mwyn mesur polareiddiad y golau a oedd yn treiddio i fewn iddo. Datblygwyd y camera hwn er mwyn mesur y Modd-B (neu'r cydran "Curl") o'r CMB a bolareiddiwyd.[2]
Mae'r seryddwyr sy'n ymwneud â'r Telesgop yn dod o nifer o wledydd, gan gynnwys Prifysgol Chicago, Prifysgol Califfornia, Berkeley, Prifysgol Case Western Reserve, Harvard/Arsyllfa Astroffiseg y Smithsonian, Prifysgol Colorado-Boulder a phrifysgol McGill, Illinois (yn Urbana-Champaign), California yn Davis, California, Ludwig Maximilian yn Munich, Labordy Cenedlaethol Argonne a Sefydlaid Safonnau a Thechnoleg yr Unol Daleithiau.
Caiff y Telesgop ei ariannu gan Sefydliad Cenedlaethol dros Wyddoniaeth, UDA.
- ↑ J. E. Carlstrom. "The 10 Meter South Pole Telescope". arXiv:0907.4445.
- ↑ McMahon, J. (2001). "SPTpol: an instrument for CMB polarization". AIP Conf. Proc. 1185: 511–514. http://proceedings.aip.org/resource/2/apcpcs/1185/1/511_1.[dolen farw]