Back الذروة الجليدية الأخيرة Arabic Апошні ледавіковы максімум Byelorussian Últim màxim glacial Catalan Poslední ledovcové maximum Czech Sidste istids maksimum Danish Letzteiszeitliches Maximum German Last Glacial Maximum English Lasta glacimaksimumo Esperanto Último máximo glacial Spanish Azken Maximo Glaziar Basque
Uchafbwynt Rhewlifiant Diwethaf (Saesneg: Last Glacial Maximum; LGM) oedd y cyfnod diwethaf yn hanes hinsawdd y Ddaear yn yr Oes Iâ cyfredol pan oedd llenni iâ yn eu hanterth.
Cynyddodd y llenni iâ i'w huchafbwynt 26,500 o flynyddoedd cyn y presennol (CP). Dechreuodd y broses o'u meirioli - yn Hemisffer y Gogledd - oddeutu 19,000 CP ac yn Antartica - 14,000 CP.[1] Ar yr adeg hon, gwelwyd llenni enfawr o rew yn gorchuddio llawer o Ogledd America, gogledd Ewrop ac Asia. Cafodd y llenni iâ hyn effaith ysgytwol ar hinsawdd y Ddaear gan achosi sychder, diffeithdiro a gostyngiad sylweddol yn lefel y môr.[2] Fe'i dilynwyd gan y cyfnod a elwir yn 'Uchafbwynt Rhewlifiant Hwyr'.
- ↑ Clark, Peter U.; Dyke, Arthur S.; Shakun, Jeremy D.; Carlson, Anders E.; Clark, Jorie; Wohlfarth, Barbara; Mitrovica, Jerry X.; Hostetler, Steven W. et al. (2009). "The Last Glacial Maximum". Science 325 (5941): 710–4. Bibcode 2009Sci...325..710C. doi:10.1126/science.1172873. PMID 19661421.{
- ↑ Gweler: After the Ice: a global human history, 20.000–5.000 BC gan Steven Mithen; Gwasg Harvard University Press (2004); 0-674-01570-3 t. 3