Enghraifft o: | swydd |
---|---|
Math | Ysgrifennydd Gwladol |
Dechrau/Sefydlu | 2 Awst 1858 |
Gwladwriaeth | Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon, y Deyrnas Unedig |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Ysgrifennydd Gwladol India neu Ysgrifennydd India oedd gweinidog yn y Cabinet Prydeinig a phennaeth gwleidyddol Swyddfa India yn gyfrifol am lywodraethu'r Raj Prydeinig (India), Aden a Burma. Crëwyd y swydd ym 1858 pan ddaeth rheol Cwmni Dwyrain India ym Mengal i ben. O 1858 daeth India, ac eithrio'r Gwladwriaethau Tywysogaidd, o dan weinyddiaeth uniongyrchol y llywodraeth yn Llundain, gan ddechrau cyfnod trefedigaethol swyddogol India o dan yr Ymerodraeth Brydeinig.
Ym 1937, ad-drefnwyd Swyddfa India trwy roi cyfrifoldeb dros Burma ac Aden i'r Swyddfa Burma newydd. Yr un Ysgrifennydd Gwladol oedd yn gyfrifol am y ddwy Adran a sefydlwyd teitl newydd o Ysgrifennydd Gwladol India a Burma. Diddymwyd Swyddfa India a'i Ysgrifennydd Gwladol ym mis Awst 1947, pan ddaeth India'n annibynnol o'r Deyrnas Unedig wedi pasio Deddf Annibyniaeth India, a greodd ddau ddominiwn annibynnol newydd, Dominiwn India a Dominiwn Pacistan. Yn fuan wedyn, daeth Myanmar (Burma) yn annibynnol hefyd yn gynnar ym 1948.