Ystalyfera

Ystalyfera

Math	pentref, cymuned
Poblogaeth	4,663, 4,817
Daearyddiaeth
Sir	Castell-nedd Port Talbot
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	977.23 ha
Cyfesurynnau	51.7652°N 3.7881°W
Cod SYG	W04000629
Cod OS	SN767089
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Jeremy Miles (Llafur)
AS/au y DU	David Chadwick (Democratiaid Rhyddfrydol)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Pentref a chymuned ym mwrdeistref sirol Castell-nedd Port Talbot, Cymru, yw Ystalyfera.^[1][2] Fe'i lleolir ger cyd-lif yr afonydd Twrch a Thawe, tua 18 milltir i'r gogledd o Abertawe. Datblygodd Ystalyfera yn ystod y 18g, gyda gwaith haern pwysig a sawl pwll glo wedi eu lleoli yno. Fodd bynnag, gyda dirywiad diwydiant gwaithgynhyrchu, bu sawl newid cymdeithasol a demograffaidd yn Ystalyfera, sydd bellach ymlith y 100 cymuned mwyaf amddifad yng Nghymru yn ôl Mynegrif Aml-amddifadedd Cymru. ^{[angen ffynhonnell]}

Mae gan Ystalyfera nifer o gapeli a thafarndai adnabyddus, gan gynnwys y Wern Fawr, sydd wedi ennill gwobrau am y cwrw a fregir ar y safle. Mae dylanwad Buddy Holly yn gryf ar enwau'r cwrw hyn. Ar ochr ddeheuol y pentref saif ardal Y Graig Arw a Phant-teg, sy'n cysylltu Ystalyfera â Godre'r-graig.

Yn y gorffennol, roedd ardal Ystalyfera yn enwog am lysenwau lliwgar y trigolion.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Jeremy Miles (Llafur)^[3] ac yn Senedd y DU gan David Chadwick (Democratiaid Rhyddfrydol).^[4]

1. ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
2. ↑ British Place Names; adalwyd 30 Hydref 2021
3. ↑ "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-23.
4. ↑ Gwefan Senedd y DU