Το Open Archives Initiative - OAI (ελληνικά: Πρωτοβουλία Ανοικτών Αρχείων) ήταν ένας άτυπος οργανισμός, μεταξύ συναδέλφων τον Χέρμπερτ Βαν ντε Σόμπελ, τον Καρλ Λαγκόζ, τον Μάικλ Λ. Νέλσον και τον Σίμεων Γουόρνερ,[1] για την ανάπτυξη και την εφαρμογή τεχνικών προτύπων διαλειτουργικότητας που θα επέτρεπαν στα αρχεία να μοιράζονται πληροφορίες καταλόγου (μεταδεδομένα)[2][3][4][5] Η ομάδα συγκεντρώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 [6] και ήταν ενεργή για περίπου είκοσι χρόνια. Συγκεκριμένα, το OAI συντόνισε τρεις δραστηριότητες προδιαγραφών τα λεγόμενα : OAI-PMH,[7] OAI-ORE[8] και ResourceSync.[9][10][11] Καθ' όλη τη διάρκεια της ύπαρξής της, η ομάδα εργάστηκε για την ανάπτυξη ενός "πλαισίου διαλειτουργικότητας με χαμηλά εμπόδια" για αρχεία (ιδρυματικά αποθετήρια) που περιέχουν ψηφιακό περιεχόμενο (ψηφιακές βιβλιοθήκες), ώστε να μπορούν οι άνθρωποι (πάροχοι υπηρεσιών) να συλλέγουν μεταδεδομένα (από παρόχους δεδομένων). [12][13] Αυτά τα σύνολα μεταδεδομένων έχουν έκτοτε αξιοποιηθεί για την παροχή "υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας", συχνά συνδυάζοντας διαφορετικά σύνολα δεδομένων.[14][15][16][17]
Το Open Archives Initiative δραστηριοποιήθηκε στην ανάπτυξη ενός τεχνολογικού πλαισίου και προτύπων διαλειτουργικότητας για την ενίσχυση της προσβάσεως σε αρχεία ηλεκτρονικών εντύπων, τα οποία καθιστούν διαθέσιμες επιστημονικές ανακοινώσεις, όπως τα επιστημονικά περιοδικά, που συνδέονται με το κίνημα των εκδόσεων ανοικτής πρόσβασης. Η εν λόγω τεχνολογία και τα πρότυπα εφαρμόζονται και πέραν των επιστημονικών εκδόσεων.
Η τεχνική υποδομή του Open Archives Initiative, η οποία προσδιορίζεται στο πρωτόκολλο για τη συγκομιδή μεταδεδομένων (OAI-PMH) έκδοση 2.0,[7] ορίζει έναν μηχανισμό για τους παρόχους δεδομένων που διαθέτουν τα μεταδεδομένα τους. Το πρωτόκολλο αυτό επιβάλλει στα επιμέρους αρχεία να αντιστοιχίζουν τα μεταδεδομένα τους στο Dublin Core, ένα κοινό σύνολο μεταδεδομένων για το σκοπό αυτό. Τα πρότυπα του OAI επιτρέπουν έναν κοινό τρόπο παροχής περιεχομένου και μέρος αυτών των προτύπων είναι ότι το περιεχόμενο διαθέτει μεταδεδομένα που περιγράφουν τα στοιχεία σε μορφή Dublin Core. Το Object Reuse and Exchange (OAI-ORE)[8] ορίζει πρότυπα για την περιγραφή και την ανταλλαγή συσσωρευμάτων διαδικτυακών πόρων.
Η χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας προήλθε από το ίδρυμα Άντριου Μέλον, τον Συνασπισμό για τη Δικτυακή Πληροφόρηση (CNI), την Ομοσπονδία Ψηφιακών Βιβλιοθηκών (DLF), το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (NSF), το Ίδρυμα Άλφρεντ Π. Σλόαν και άλλους οργανισμούς.[5]