Orietta Berti in SWING, Un omaggio alla mia maniera (2008)
«
Il grillo disse un giorno alla formica "il pane per l'inverno tu ce l'hai, perché protesti sempre per il vino, aspetta la vendemmia e ce l'avrai". Mi sembra di sentire mio fratello che aveva un grattacielo nel Perù, voleva arrivare fino al cielo e il grattacielo adesso non l'ha più.»
Al gril al dgiva un dè a la furmìga "al paṅ par 'l invèran tè ta gh 'l à, parcòsa t lamènt-at sémpar p'r al vèṅ, spèta la vindémmia e ta gh 'l arà". A m par ad sintìr mè fradèl ch'al gh'iva un gratacēl in dal Perù, al vliva rivàr fîṅ in cēl e 'l gratacēl adès al n gh 'l à piò.»
Orietta Berti l'è na cantànta itagliàna nada a Queriêgh in pruvîncia ed Rèz al prim ad śugn dal 1943. Al sò nóm vèr 'l è Orietta Galimberti.
Biugrafìa
Orietta la taca a cantàr da śóvna, cun sò pàdar ch'al gh dà còrda. In dal 1964 la firma un cuntràt cun la Polydor par cantàr al cansòṅ ad Suor Sorriso (Sōra Suriś) cuma Dominique ch'la va anc in televisiòṅ.
«
Dominique, nique-nique, con la sua semplicità, lavora in povertà. Va dovunque col suo amor, per parlare del Signor, per parlare del Signor. Attraverso mari e monti, predicando se ne va, Attraverso mari e monti, predicando la bontà.»
Dominique, nique-nique, cun al sò èsar a la bòna, la lavóra in puvertà. La và dapartùt cun al sò amōr, par dascórar dal Sgnór, par dascórar dal Sgnór. Travarsànd mâr e mónt, predicànd la s in và, travarsànd mâr e mónt, predicànd la buntà.»
Al prim grand sucès 'd Orietta Berti 'l è Tu sei quello (Tè 't sē quél) ch'al vins al Disc par 'l Istâ in dal 1965. 'L an dòp la và a Sanremo cun la canta Io ti darò di più (Mè a t darò da piò), scrita da Alberto Testa e Memo Remigi.
La tórna incóra a Sanremo in dal 1967 cun al braṅ Io, tu e le rose (Mè, tè e al róśi) e Luigi Tenco al s masa par prutèsta parchè la sò canta "Ciao amore ciao" la vèṅ scardàta méntar quéla 'd Orietta Berti, cun un tèst dimóndi più alśér, la và avànti.
«
A fag qvést minga parchè a sia stuf dla vita ('l è véra al cuntràri) ma cuma 'n at ad prutèsta p'r un pùblic ch'al manda in finàl na cata cuma “Io tu e le rose” e na cumisiòṅ ch'la sarnìs “La rivoluzione”. A m àugur ch'a sarvìsa a réndar ciàri gl'idéi a qualchidòṅ. Ciao, Luigi.»
(Test scrit da Luigi Tenco in un bijitèṅ prima ad tōr-as la vita a Sanremo)
«
A m pòrt incóra dèntar cla stòria lè ch'la fà gnir al magòṅ. A n m la daśmindgarò mai. I giurnài i aṅ scrit di quèi dimóndi brut anc se gl'amìg ad Tenco, parsòni ch'i gh vlìvan bèṅ, i m aṅ sèmpar dit che mè a n gh'intràva gnint.»
(Dichiarasiòṅ 'd Orietta Berti)
In séguit la Berti l'incìd Non illuderti mai (Minga ilud'r-at mai), 'n àtar grand sucès.
I aṅ Stanta i tàcan a la granda p'r Orietta Berti: Fin che la barca va (Fin ch'la barca la và) dal 1970, a s pōl dar, la sò cansòṅ più cgnusùda (anc s'la gh'à un tèst muralìsta e 'n pôc reasiunàri), Tipitipitì dal stés aṅ, Una bambola blu (na bàmbula blù) e Via dei Ciclamini (Via di Ciclamèṅ) dal 1971 (canta ch'la trata 'l argumènt dla prustitusiòṅ).
In dal 1978 la canta Quelli erano i giorni (Qvi lè i ér'n i dè), na canta pina ad lancōr ch'l'arcòrda i bèi tèmp d'l inamuramènt, cantàda anc da la Gigliola Cinguetti.
«
Poi, si sa, col tempo anche le rose, un mattino non fioriscon più. E così andarono le cose, anche il buon vento non soffiò mai più. Quelli eran giorni, oh si, erano giorni, al mondo non puoi chiedere di più. E ripensandoci mi viene un nodo quì, e se io canto, questo non vuol dir.»
Pò, a s sà, cun al tèmp anc al róśi na matìna i n fiurìsan piò. E acsè i èṅ andàdi al ròbi, anc al vènt bòṅ a n à supiâ piò. Qvi lè i ér'n i dè, oh sè, i éran dè, a 'l mónd a n s pōl mia dmandàr da piò. E pinsànd-'g incóra a m vèṅ un gróp chè, e s'a cant, quést al n vōl minga dir.»