Susan Sarandon

La Susan Abigail Tomalin, cgnusùda méj c'n al nóm 'd art ad Susan Sarandon (New York, 4 'd Utóbar dal 1946) l'è n'atōra e prudutōra 'd film americàna.

L'è stada bòna 'd vìnsar 'l Prèmi Òscar dal 1996 cuma atōra prutagunìsta in dal film Dead Man Walking - Condannato a morte dòp quàtar candidadùri p'r Atlantic City, USA, Thelma & Louise, L'olio di Lorenzo e Il cliente. In dla sò caréra la s è misa in bisàca dimóndi àtar prèmi cuma 'n BAFTA, un SAG Award e dū Dàvid ad Dunatèl.

L'è stada spuśàda da 'l 1967 a 'l 1979 cun 'l atōr Chris Sarandon, pò la s è ligàda a soquànt àt'r óm cuma Louis Malle, Sean Penn, Franco Amurri, ch'al gh'à dâ na fiōla, l'Eva Amurri, Jonathan Bricklin e Tim Robbins, pàdar di sò dū fiōi masć, Jack Henry e Miles. Cun 'l atōr califurgnàṅ l'à da spés spuśâ 'l càuśi dla paś e dal Partî Demucràtic, dand adòs a 'l presidènt George W. Bush par la guèra in Iràq.

Fiōla 'd Phillip Leslie Tomalin e dla Leonora Marie Criscione, americàna cun di urìgini itagliàni, la Sarandon la stùdia in na scōla catòlica ma da śōvna l'è piutòst arvèrsa e anti-cunfurmìsta tant ch'la và in piàsa par prutestàr cóntar la guèra in Vietnam e a favōr di dirìt sivìl.

Dòp ès'r-as misa in bisàca 'l diplòma a Washington la s iscrìv a la Catholic University of America in du la taca a pasiunàr-'s a 'l cìnema, dvintànd anc la muróśa d'l atōr Chris Sarandon, e a la pulìtica miténd-as da la banda di demucràtic. La sò prima part impurtànta l'è in dal film cult britànic The Rocky Horror Picture Show ad Jim Sharman, pò in dal 1978 la rècita in Pretty Baby ad Louis Malle insém a la Brooke Shields, in alóra ragasìna, ch'la fà la putàna.

In di an Utànta la gira 'n àtar film cult, Miriam si sveglia a mezzanotte, in du la fà l'amànta dla Catherine Deneuve, e pò Le streghe di Eastwick cun Jack Nicholson, la Cher e la Michelle Pfeiffer. In dal 1991 la tōś part a Thelma & Louise ad Ridley Scott, pelìcula ch'la gh fruta 'n Dàvid ad Dunatèl e na nomination a i Prèmi Òscar, la sò secónda dòp Atlantic City, USA. 'L an dòp la lavóra in L'olio di Lorenzo ad George Miller, in I protagonisti ad Robert Altman e in Bob Roberts dal sò muróś Tim Robbins. Sèg la vins 'l Òscar in dal 1996 par Dead Man Walking - Condannato a morte in du la fà na sōra ch'la và a catàr in parśòṅ al cundanâ a mòrt Sean Penn. In séguit la gira dū pelìculi cun John Turturro (Illuminata dal 1998 e Romance & Cigarettes dal 2005).

Fra i sò ùltim film a 'rcurdém Wall Street: il denaro non dorme mai 'd Oliver Stone (2010) e La frode girâ insém a Richard Gere (2012).

• 1970 - La guerra del cittadino Joe (Joe), regìa ad John G. Avildsen
• 1971 - Fleur bleue, regìa ad Larry Kent
• 1971 - La mortadella, regìa ad Mario Monicelli
• 1974 - Lovin' Molly, regìa ad Sidney Lumet
• 1974 - Prima pagina (The Front Page), regìa ad Billy Wilder
• 1975 - Il temerario (The Great Waldo Pepper), regìa ad George Roy Hill
• 1975 - The Rocky Horror Picture Show, regìa ad Jim Sharman
• 1976 - Dragonfly, regìa ad Gilbert Cates
• 1977 - Percorso infernale (Checkered Flag or Crash), regìa 'd Alan Gibson
• 1977 - L'altra faccia di mezzanotte (The Other Side of Midnight), regìa ad Charles Jarrott
• 1977 - L'ultima frontiera (The Great Smokey Roadblock/The Last of the Cowboys), regìa ad John Leone
• 1978 - Pretty Baby, regìa ad Louis Malle
• 1978 - Il re degli zingari (King of the Gypsies), regìa ad Frank Pierson
• 1979 - Toccando il paradiso (Something Short of Paradise), regìa ad David Helpern
• 1980 - Atlantic City, USA (Atlantic City), regìa ad Louis Malle
• 1980 - Quattro passi sul lenzuolo (Loving Couples), regìa ad Jack Smight
• 1982 - Tempesta (Tempest), regìa ad Paul Mazursky
• 1983 - Miriam si sveglia a mezzanotte (The Hunger), regìa ad Tony Scott
• 1984 - Buddy System (The Buddy System), regìa ad Glenn A. Jordan
• 1985 - Posizioni compromettenti (Compromising Positions), regìa ad Frank Perry
• 1987 - Le streghe di Eastwick (The Witches of Eastwick), regìa ad George Miller
• 1988 - Bull Durham - Un gioco a tre mani (Bull Durham), regìa ad Ron Shelton
• 1988 - Ancora insieme (Sweet Hearts Dance), regìa ad Robert Greenwald
• 1989 - Un detective... particolare (The January Man), regìa ad Pat O'Connor
• 1989 - Un'arida stagione bianca (A Dry White Season), regìa 'd Euzhan Palcy
• 1990 - Calda emozione (White Palace), regìa ad Luis Mandoki
• 1991 - Thelma & Louise, regìa ad Ridley Scott
• 1992 - Lo spacciatore (Light Sleeper), regìa ad Paul Schrader
• 1992 - Bob Roberts, regìa ad Tim Robbins
• 1992 - L'olio di Lorenzo (Lorenzo's Oil), regìa ad George Miller
• 1992 - I protagonisti, regìa ad Robert Altman
• 1994 - Il cliente (The Client), regìa ad Joel Schumacher
• 1994 - Ritrovarsi (Safe Passage), regìa ad Robert Allan Ackerman
• 1994 - Piccole donne (Little Women), regìa ad Gillian Armstrong
• 1995 - Dead Man Walking - Condannato a morte (Dead Man Walking), regìa ad Tim Robbins
• 1997 - The dreamers, regìa ad Gerard Corbiau
• 1998 - Twilight, regìa ad Robert Benton
• 1998 - Illuminata, regìa ad John Turturro
• 1998 - Nemiche amiche (Stepmom), regìa ad Chris Columbus
• 1999 - Il prezzo della libertà (Cradle Will Rock), regìa ad Tim Robbins
• 1999 - La mia adorabile nemica (Anywhere But Here), regìa ad Wayne Wang
• 2000 - Il segreto di Joe Gould (Joe Gould's Secret), regìa ad Stanley Tucci
• 2002 - Igby Goes Down, regìa ad Burr Steers
• 2002 - Due amiche esplosive (The Banger Sisters), regìa ad Bob Dolman
• 2002 - Moonlight Mile - Voglia di ricominciare (Moonlight Mile), regìa ad Brad Silberling
• 2004 - Jiminy Glick in Lalawood, regìa ad Vadim Jean
• 2004 - Un amore sotto l'albero (Noel), regìa ad Chazz Palminteri
• 2004 - Shall We Dance?, regìa ad Peter Chelsom
• 2004 - Alfie, regìa ad Charles Shyer
• 2005 - Elizabethtown, regìa ad Cameron Crowe
• 2005 - Romance & Cigarettes, regìa ad John Turturro
• 2006 - Le verità negate (Irresistible), regìa dl'Ann Turner
• 2007 - Nella valle di Elah (In the Valley of Elah), regìa ad Paul Haggis
• 2007 - Mr. Woodcock, regìa ad Craig Gillespie e 'd David Dobkin
• 2007 - Emotional Arithmetic, regìa ad Paolo Barzman
• 2007 - Come d'incanto (Enchanted), regìa ad Kevin Lima
• 2008 - Speed Racer, regia di fradèi Wachowski
• 2008 - Middle of Nowhere, regìa ad John Stockwell
• 2009 - Gli ostacoli del cuore (The Greatest), regìa dla Shana Feste
• 2009 - Solitary Man, regìa ad Brian Koppelman e David Levien
• 2009 - Fratelli in erba (Leaves of Grass), regìa ad Tim Blake Nelson
• 2009 - Amabili resti (The Lovely Bones), regìa ad Peter Jackson
• 2010 - Peacock, regìa ad Michael Lander
• 2010 - Wall Street: il denaro non dorme mai (Wall Street: Money Never Sleeps), regìa 'd Oliver Stone
• 2011 - A casa con Jeff (Jeff, Who Lives at Home), regìa ad Jay Duplass e 'd Mark Duplass
• 2012 - Robot & Frank, regìa ad Jake Schreier
• 2012 - La frode (Arbitrage), regìa ad Nicholas Jarecki
• 2012 - Indovina perché ti odio (That's My Boy), regìa ad Sean Anders
• 2012 - La regola del silenzio - The Company You Keep (The Company You Keep), regìa ad Robert Redford
• 2012 - Cloud Atlas, regìa 'd Andy e Lana Wachowski e Tom Tykwer
• 2013 - Snitch - L'infiltrato (Snitch), regìa ad Ric Roman Waugh
• 2013 - Big Wedding (The Big Wedding), regìa ad Justin Zackham
• 2013 - The Last of Robin Hood, regìa ad Richard Glatzer e 'd Wash Westmoreland
• 2014 - Tammy, regìa ad Ben Falcone
• 2014 - The Calling - Vocazione omicida (The Calling), regìa ad Jason Stone
• 2015 - 3 Generations - Una famiglia quasi perfetta (About Ray), regìa ad Gaby Dellal
• 2015 - The Meddler, regìa dla Lorene Scafaria
• 2016 - Zoolander 2, regìa ad Ben Stiller - camèo

• (EN) Filmugrafìa in s'l IMDb