Bradipo

Trifingra pigrulo[1]
Troveblo de fosilioj: (neniu konata)
Biologia klasado
Regno: Animalia Filumo: Chordata Klaso: Mamuloj (Mammalia) Superordo: Ksenartroj (Xenarthra) Ordo: Pilosa Subordo: Folivora Familio: Bradipedoj (Bradypodidae)
Genro
Bradypus (Linnaeus, 1758)
Arealo de bradipoj: verde: B. variegatus, blue: B. tridactylus, ruĝe: B. torquatus
Specioj
en la teksto
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Trifingra pigrulo[1]
v • d • r

Bradipoj^[2] aŭ, laŭ komuna nomo, trifingraj pigruloj, estas mamuloj de genro Bradypus el familio Bradypodidae. En la genro estas kvar nun vivantaj specioj: Griza bradipo (Bradypus variegatus), Kolharara bradipo (Bradypus torquatus), Blankabrusta bradipo (Bradypus tridactylus) kaj Pigmea bradipo (Bradypus pygmaeus). Ili estas Folivoroj.

Malgraŭ simileco al pli grandaj kaj iom pli rapidaj unaŭoj (dufingraj pigruloj), tiuj du genroj ne estas tre parencaj.^[3] Ambaŭ ili emas loĝi en similaj kondiĉoj, kaj en plejparto de iliaj arealoj estas unu specio de bradipo kaj unu specio de unaŭo, kiuj kunekzistas paralele.

La morfologio de korpo de bradipo adaptiĝis al surarba vivmaniero. Absolutan plejparton de sia vivo bradipo pendas sur branĉoj per siaj grandaj, kurvataj ungegoj, manĝante foliojn kaj malrapidege moviĝante, kiam la folioj elĉerpiĝas. Plej ofte ili troveblas en arbeda aŭ arbusta nivelo de la ĝangalo, sed foje ili moviĝas al la altaj kronoj de la kanopeo. Se bradipo falas aŭ estas metita sur grundon, ĝi ne povas iri en kvarpieda maniero kaj devas rampi, tenante sin per antaŭaj brakoj kaj ungegoj. Bradipoj estas konataj pro sia malrapido. Maksimuma rapido de moviĝo de bradipo estas ĉirkaŭ 0.24 km/h.^[4] Kvankam sur grundo kaj en la arboj bradipoj moviĝas tre malrapide, ili sufiĉe lerte naĝas en la akvo (ĉirkaŭ 4 km/h).

Sciencistoj ne scias ĝuste, kiam la bradipoj pariĝas, sed laŭ observoj de apero de idaro tio devas esti iam inter februaro kaj marto. La idoj klingas al dorso de sia patrino dum ĉirkaŭ 9 monatoj. Felo de bradipoj estas brun-griza, sed ĝi ofte aspektas verdeca pro algoj, amasiĝantaj sur ĝi. Verdeca felo kaj malrapido funkcias kiel efika kamuflilo - kiam ĝi trankvile pendas, bradipo aspektas kiel granda aro de folioj aŭ musko.^[4] Fakte en ties haroj foje svarmas pedikoj, skaraboj, pieridoj kaj larvoj.^[5]

1. ↑ Gardner, Alfred. (2005-11-16) Wilson, D. E., and Reeder, D. M.: Mammal Species of the World, 3‑a eldono, Johns Hopkins University Press, p. 100–101. ISBN 0-801-88221-4.
2. ↑ Plena Ilustrita Vortaro 2002 p. 168
3. ↑ 3-Toed Sloths. Arkivita el la originalo je 2007-06-30. Alirita 2007-04-09 .
4. ↑ ^{4,0 4,1} http://www.infoplease.com/ipa/A0004737.html
5. ↑ Ĉen Ŝjaŭji, Aventuro de Ĉasisteto dum Ekspediciado, Ĉina Esperanto-Eldonejo, Pekino, 1988. Esperantigis Hŭang Fengĝu; ilustris Hu Hŭanĵan. paĝo 58 al 59. Temas ne pri scienca verko, sed pri populariga, ĉiukaze uzebla kaj citebla.