Reĝlando de Danio kaj Norvegio | |||||||||||||||||||||
Origina nomo: | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kongerikene Danmark og Norge Danmark-Noreg | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
historia lando • persona unio • real union | |||||||||||||||||||||
Geografio
| |||||||||||||||||||||
Ĉefurbo: | |||||||||||||||||||||
Loĝantaro | |||||||||||||||||||||
Nacia konsisto:
|
|||||||||||||||||||||
Ŝtat-strukturo | |||||||||||||||||||||
monarĥio (ĝis 1536 persona unio, poste reala unio)
| |||||||||||||||||||||
Estiĝo:
|
Post elekto de Gustavo Vasa kiel sveda reĝo okazas disfalo de Kalmara unio
| ||||||||||||||||||||
Pereo:
|
En la jaroj 1814–1815 okazas Viena kongreso, kies sekvo estas disfalo de Danio-Norvegio
| ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Danio-Norvegio estis duobla monarkio inter la regnoj Danio kaj Norvegio en norda Eŭropo de la jaroj 1380 ĝis 1814, kiun fakte tre dominis Danio. De la komenco ĝi estis nur persona unio (du malsamaj ŝtatoj kun sama reĝo), sed en 1536 Norvegio perdis sian sendependan ŝtatecon kaj iĝis parto de la ŝtato Danio.
El norvega perspektivo, la verkisto Henrik Ibsen kadre de la norvega nacia vekiĝo dum la 19-a jarcento nomis la epokon "400-jara nokto" de dania kultura, politika kaj ekonomia domino super la samgranda najbara popolo de norvegoj.
El dana perspektivo, la interŝtata ligo estis la garantio por forta mararmea pozicio en Eŭropo, aparte kontraŭ la (partatempe) malamika potenco Svedio, kiu pro la dana-norvega alianco ne havis aliron al la okcidento de la Balta Maro kaj sekve ankaŭ ne havis senglacian ŝipan vojon al la Norda Maro kaj la resto de la Atlantika Oceano: La nuntempe svedaj teritorioj Halland kaj Skanio tiam apartenis al Danio, Bohuslän al Norvegio. Same kiel la ŝipoj de ĉiuj aliaj komercaj ŝtatoj do la svedaj ŝipoj devis pagi por la rajto pasi la markolon Sundo.