Komitas Vardapet

Komitas Vardapet
Persona informo
Naskonomo	Սողոմոն Գեւորգի Սողոմոնեան
Aliaj nomoj	Կոմիտաս
Naskiĝo	26-an de septembro 1869 (1869-09-26) en Kütahya
Morto	22-an de oktobro 1935 (1935-10-22) (66-jaraĝa) en Parizo
Tombo
Lingvoj	armena • turka • franca
Ŝtataneco	Otomana Imperio Rusia Imperio Francio
Alma mater	Gevorkjan Teologia Seminario (1881–1893)
Okupo
Okupo	komponisto ĥorestro muzikinstruisto vardapet (en) dirigento muzikologo kantisto etnomuzikologo folkloristo
TTT
Retejo	https://կոմիտաս.հայ
v • d • r

Soghomon Soghomonjan, ordinita kaj ofte konata kiel Komitas, (armene: Կոմիտաս; n. la 8-an de oktobro 1869 - m. la 22-an de oktobro 1935) estis armena pastro, muzikologo, komponisto, aranĝisto, kantisto kaj ĥorestro, kiu estas konsiderata la fondinto de la armena nacia skolo de muziko. Li estas rekonita kiel unu el la pioniroj de etna muzikologio.

Komitas restis orfa en juna aĝo, Komitas estis kondukita al Eĉmiadzin, la religia centro de Armenio, kie li ricevis edukadon en la Gevorgjan Teologia Seminario. Post lia ordinado kiel vardapet (celibata pastro) en 1895, li studis muzikon en la Universitato Frederick William en Berlino. Li poste "uzis sian okcidentan trejnadon por konstrui nacian tradicion". Li kolektis kaj transskribis pli ol 3,000 pecojn de armena popolmuziko, pli ol duono el ili poste estis perditaj kaj nur proksimume 1,200 nun ekzistas. Krom armenaj popolkantoj, li ankaŭ montris intereson pri aliaj kulturoj kaj en 1903 publikigis la unuan kolekton de kurdaj popolkantoj titolita kurdaj melodioj. Lia ĥoro prezentis armenan muzikon en multaj eŭropaj urboj, gajnante la laŭdon de Claude Debussy, inter aliaj. Komitas ekloĝis en Konstantinopolo en 1910 por eviti mistraktadon de ekstrem-konservativaj klerikoj de Eĉmiadzin kaj enkonduki armenan popolmuzikon en pli larĝaj spektantaroj. Li estis vaste ĉirkaŭbrakita de armenaj komunumoj, dum Arŝak Ĉobanjan nomis lin la "savanto de armena muziko".

Dum la Armena genocido, kune kun centoj da aliaj armenaj intelektuloj, Komitas estis arestita kaj deportita al kaptitejo en aprilo 1915 fare de la otomana registaro. Li baldaŭ estis liberigita sub neklaraj cirkonstancoj kaj spertis mensan kolapson kaj evoluigis severan kazon de posttraŭmata streĉa perturbo. La vasta malamika medio en Konstantinopolo kaj raportoj pri amasaj armenaj mortomarŝoj kaj masakroj, kiuj atingis lin, plue malbonigis lian delikatan mensan staton. Li unue estis poziciigita en turkan arme-funkciigitan hospitalon ĝis 1919 kaj tiam transdonita al psikiatriaj hospitaloj en Parizo, kie li pasigis la lastajn jarojn de sia vivo en agonio. Komitas estas vaste vidata kiel martiro de la genocido kaj estis prezentita kiel unu el la ĉefaj simboloj de la Armena genocido en arto.