Securitate | ||
---|---|---|
Departamentul Securităţii Statului | ||
sekreta polico organizaĵo ![]() | ||
Komenco | 1948 vd | |
Fino | 1990 vd | |
Antaŭe | Siguranța vd | |
Lando(j) | Socialisma Respubliko Rumanio vd | |
Sidejo | Bukareŝto | |
Adreso | Piaţa Revoluţiei, Bukareszt | |
La Securitate (prononcita [sekuriˈtate]) (rumana por sekureco ; oficiala nomo rumane Departamentul Securității Statului, signifante Ŝtata Sekureca Departemento ) estis la sekreta polico de komunista Rumanio. Antaŭ la Dua Mondmilito, la sekreta polico estis nomita Siguranța stalatt ("Ŝtata Sekureco"). El loĝantaro de 23 milionoj, en 1989 la Securitate havis ĉirkaŭ 14 000 plentempajn agentojn, kaj inter 400 000 kaj 700 000 inkognitajn agentojn, 137 000 el kiuj estis aktivaj [1]. La agentoj plejofte estis rekrutitaj tra ĉantaĝo kaj devigo.
La departemento estis establita en 1948 en proksima kunlaboro kun la KGB, dum la antaŭulo estis komunista enfiltriĝo de la Ministerio de Interno ekde 1944. Por certigi lojalecon, ekzistis postulo por membreco en la Komunista Partio de Rumanio. La departemento ege kreskis dum la 1950-aj jaroj, inkluzive dum la tielnomita "klasbatalo", kie supozataj malamikoj de komunismo estis arestitaj kaj en kelkaj kazoj mortigitaj grandskale [2]. Kiam la registaro deklaris ĝeneralan amnestion en 1964, pli ol 9 600 politikaj kaptitoj estis liberigitaj ene de kvar monatoj, kaj pli ol 12 700 inter 1962 kaj 1964. La liberigitaj kaptitoj estis kutime devigitaj subskribi ke ili estus pli trankvilaj por la Securitate post la liberigo.
Lige kun la amnestio, la aŭtoritatoj anstataŭe apelaciis al la konscienco de homoj, kio estis ŝlosila vorto por la agado de denuncantoj kaj la konstruado de reto de denuncantoj, aŭ informantoj. En la 1980-aj jaroj, la Securitate havis masivan kampanjon malkaŝi disidentojn, bazitan plejparte sur onidiroj kaj la fabrikado de indico.
La Securitate estis reorganizita post kiam Nicolae Ceaușescu estis faligita ĉe Kristnasko 1989, kaj la posteulo nun estas nomita la Serviciul Român de Informationi (SRI) [3].
Dum la 24 jaroj de ĝia ekzisto, la Securitate torturis kaj mortigis milojn da politikaj kontraŭuloj [2].