Artearen historiaren ikerketa

Artikulu generikorako ikus: Artearen historia .

Artearen historiaren ikerketa artelanak bere garapen historikoan eta testuinguru estilistikoan (generoa, diseinua, formatua eta itxura) aztertzen dituen diziplina akademikoa da, baita artistak beren testuinguru kultural eta sozialean ere^[2]. Azterketa-metodo ezberdinen bidez, arte bisualak (pintura, eskultura eta arkitektura) aztertzen ditu funtsean eta, gutxiagotan, beste arte eder batzuk (musika, dantza, literatura), arte-industriak eta arte-lanbideak (urregintza, altzarigintza, jantziaren historia, eta abar).

Definizio zabal batean, artearen historiako ikasketek barne biltzen dute arte-kritika (artearen merkatuan eta arte-erakusketetan, arte-ekoizpenen balioespen garaikideari aplikatuta, parte hartzen duten museoak, galeriak, erakusketen arte komisario, azokak, espazioak edo instalazio artistikoak) eta arte-teoria (estetikaren adierazpena eta bere bilakaera historikoa —estetikaren historia—); modu mugatuan, artearen historiografiarekin edo artearen historiarekin identifikatzen dira (hau da, artearen historialarien ekoizpen historiografikoa jorratzen duen historiografiaren adarrarekin) artearen historia zientzia bezala duten zientzialariekin, historiatik bertatik eratorritako gizarte zientzia dena^[3].

Ernst Gombrichek artearen historiaren eremuak Zesarren Galiaren antza duela ikusi zuen, tribu ezberdinez hiru zatitan banatuta, nahiz etsaiak izan ez nahitaez: «jakintzaileak», (ezagutzaileak, zaleak) kritikariak eta arte historialari akademikoak^[4].

Eremu horien ezinezko mugaketa objektibotasunaren arazoa askoz ere larriagoa bihurtzen du interes ekonomikoen, moda intelektualen eta gustu artistikoaren mendeko judizio estetikoen arteko lotura estuak artearen historiako ikasketetan historiografiaren edo gizarte zientzien beste esparru batzuetan baino, horiek, jada, zientzia fisiko-naturalak baino subjektiboagoak baitira. Artea lantzen duen literatur ekoizpenaren zati batean erabiltzen den hizkuntzak, batzuetan, ohiko zorroztasun formala eta zehaztasun metodologikoa alde batera utzi ohi du testu zientifikoetan, idatzitakoaren kalitate estetikoaren alde eginez, edo hiperbole bezalako bizioetan erortzen da (nolakotasunen ponderazio gehiegizkoa edo paralelismoak, antzekotasunak eta harreman nekezak bilatzea), baita mistifikazioan ere (ezkutatzea, faltsutzea edo baita datuak asmatzea ere)^[5].

1. ↑ Encyclopædia Britannica. Fuente citada en en:Charles Townley.
2. ↑ Connections
3. ↑ Teoría y función del arte o formulaciones similares suelen ser el capítulo introductorio de los manuales de Historia del Arte, por ejemplo el de Antonio Fernández, Emilio Barnechea y Juan Haro (múltiples reediciones, la de 1992) Barcelona: Vicens Vives, ISBN 84-316-2554-6; Grupo Ágora (1999), Madrid: Akal, ISBN 84-460-1571-2 Las opiniones encontradas que han ocasionado los debates sobre los orígenes del arte coinciden con los que intentan explicar su significado, que ha variado según la época y el pensamiento de los artistas. Como afirma Octavio Paz ... es sólo una configuración de signos que cada espectador "arregla" a su manera y cada uno de estos arreglos emite un significado propio y diferente" (pg. 11). No un manual, sino un ensayo, es el de Fernando Checa y otros (1980) Guía para el estudio de la Historia del Arte. Madrid: Cátedra ISBN 84-376-0247-5
4. ↑ Ernst Gombrich (1996). The Essential Gombrich, p. 7. London: Phaidon Press
5. ↑ Félix de Azúa, en un provocativo artículo Sobre el alma y el cuerpo (El País, 16/02/2009), realizó una parodia de estudio sobre la obra de Francis Bacon a la luz de una falsa biografía y unas imposibles comparaciones. El escándalo que produjo es recogido por el mismo autor en un segundo artículo (Historia e impostura, una fraternidad, El País, 20/04/2009), donde explicita su reflexión sobre el tema. Sobre cuestiones similares reflexiona Umberto Eco (2004) Historia de la Belleza, Barcelona: Lumen ISBN 84-264-1468-0 ...ya no podrá distinguir el ideal estético difundido por los medios de comunicación del Txantiloi:Siglo en adelante. Deberá rendirse a la orgía de la tolerancia, al sincretismo total, al absoluto e imparable politeísmo de la belleza. (pg. 428). También del mismo autor (2007) Historia de la Fealdad, Barcelona: Lumen ISBN 978-84-264-1634-6.