Back Koetsier (sterrebeeld) Afrikaans ممسك الأعنة (كوكبة) Arabic اورايجا ARZ Auriga (constelación) AST Arabaçı (bürc) Azerbaijani Йөксө (йондоҙлоҡ) Bashkir Вознік (сузор’е) Byelorussian Возьнік (сузор’е) BE-X-OLD Колар (съзвездие) Bulgarian ব্রহ্মা (তারামণ্ডল) Bengali/Bangla
Auriga .svg){kind=small} | |
|---|---|
 | |
| Datuak | |
| Laburdura | Aur |
| Genitiboa | Aurigae |
| Sinbologia | Gurdizaina |
| Eremua | 657 gradu karratu (21. maila) |
| Izar kantitatea (magnitudea < 3) | 4 |
| Izarrik distiratsuena | α Aurigae (itxurazko magnitudea 0,08) |
| Konstelazio mugakideak | Camelopardalis, Perseus (konstelazioa), Taurus, Gemini eta Lynx (konstelazioa) |
| Behaketa | |
| Igoera zuzena | 6 h |
| Deklinazioa | 40° |
| Ikuspen onena 21:00etan (9 PM): Otsailea | |
| +90° eta −40° latitude bitartean ikusgai. | |
Auriga edo Gurdizaina[1][oh 1] —latinez: Auriga— Ipar hemisferioko konstelazio bat da. 88 konstelazio modernoetako bat da; II. mendeko Ptolomeo astronomoak zerrendatutako 48 konstelazioen artean zegoen[2]. Bere izenak latinez "gurdizaina" esan nahi du, Eriktonio eta Mirtilo bezalako izaki mitologikoekin lotzen duena. Auriga nabarmenagoa da neguko arratsaldeetan ipar hemisferioan, Neguko Hexagonoko asterismoan izarrak dituzten beste bost konstelazio bezala. Iparraldeko deklinazioaren ondorioz, Auriga osorik ikus daiteke -34 ° hegoalderaino; hegoalderago dauden behatzaileentzat, berriz, horizontearen zati bat edo erabat azpitik dago. Konstelazio handia da, 657 gradu karratuko azalera du, eta handiena den Hydraren tamainaren erdia du.
Bere izarrik distiratsuena, Capella, izar-sistema anizkoitza da gaueko zeruko izarrik distiratsuenen artean. Beta Aurigae izar aldakor interesgarria da konstelazioan; Epsilon Aurigae, hurbileko bitar eklipsantea, oso garai luzea duena, biziki aztertua izan da. Neguko Esne Bidetik gertu dagoenez, Aurigak kumulu ireki distiratsu asko ditu bere mugetan, M36, M37 eta M38 barne, astronomo zaletuentzako helburu ohikoak dira. Gainera, nebulosa nabarmena du, IC 405, AE Aurigae izar aldakorrari lotua.
Txinako mitologian, Aurigako izarrak zenbait konstelaziotan sartu ziren, konstelazio modernoko izarrik distiratsuenek osatutako zeruko enperadoreen gurdiak barne. Aurigiden, Zeta Aurigidoen, Delta Aurigidoen eta balizko Iota Aurigidoen erradiantea dago Aurigan.
- ↑ «Konstelazioak (88 konstelazio ofizialak)» 173. Astroen izenak. Euskaltzaindia, 18 or..
- ↑ (Ingelesez) Kanas, Nick. (2012). Star Maps: History, Artistry, and Cartography. Springer New York, 111 or. ISBN 9781461409175..
Aipuaren errorea: <ref> tags exist for a group named "oh", but no corresponding <references group="oh"/> tag was found