Baratze-marrubi

Baratze-marrubi
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Ordena	Rosales
Familia	Rosaceae
Generoa	Fragaria
Espeziea	Fragaria × ananassa Duchesne
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	marrubi, Fragariae folium (en) eta strawberry juice (en)
Basionimoa	Fragaria chiloensis var. ananassa

Baratze-marrubia^[1], baina normalean marrubi soilik^{[erreferentzia behar]} (Fragaria × ananassa^[2]), Fragaria generoko espezie hibridoa da, mundu osoan ezaguna bere fruitu gorriagatik. Oso estimatua da sukaldaritzan, bere lurrin berezi, kolore gorri distiratsu, uki mamitsu eta leuntasunagatik. Kopuru handitan kontsumitzen dira, freskoak edo beste hainbat eratan: konfituran, konpotan, zukuan, tartan, izozkian edo irabiatuan. Arrakasta handi honek eragin du lurrin artifiziala garatzea, industria agroalimentarioan erruz erabilia.

Hibrido hau lehendabizikoz Bretainian 1750eko hamarkadan hazi zen, ekialdeko Ipar Amerikako Fragaria virginiana eta 1714an Amédée-François Frézierrek Txiletik ekarritako Fragaria chiloensis uztartuz.^[3] Bere kultibarrek laster XVII. mendetik aurrera ustiatzen zuten (basa)marrubia (Fragaria vesca) ordezkatu zuten.^[4]

1. ↑ «Baratze-marrubi». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-4-28.)
2. ↑ Manganaris GA, Goulas V, Vicente AR, Terry LA. (2014). «Berry antioxidants: small fruits providing large benefits» Journal of the science of food and agriculture 94 (5): 825–33.  doi:10.1002/jsfa.6432. PMID 24122646..
3. ↑ Botgard.ucla.edu. Strawberry, The Maiden With Runners. .
4. ↑ Welsh, Martin. Strawberries. Nvsuk.org.uk.