Biriketako tronboenbolismo | |
---|---|
Deskribapena | |
Mota | pulmonary artery disease (en) ![]() eritasuna |
Espezialitatea | Kardiologia, hematologia pneumologia |
Sintoma(k) | Hampton hump (en) ![]() Westermark sign (en) ![]() |
Tratamendua | |
Erabil daitezkeen botikak | Warfarina, anisindione (en) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Identifikatzaileak | |
GNS-10-MK | I26.99 eta I26 |
GNS-9-MK | 415.19 |
GNS-9 | 415.1 |
DiseasesDB | 10956 |
MedlinePlus | 000132 |
eMedicine | 000132 |
MeSH | D011655 |
Disease Ontology ID | DOID:9477 |
Biriketako tronboenbolismoa[1] (BTE) biriketako arteria[2] baten blokeo edo buxaduraren ondorioz gauzatzen da. Odol hodi hau oxigeno gutxiko odola eramango du bihotzetik biriketara, hau oxigenatzeko asmoz. Gehienetan, (kasuen %95), koaguloa (tronboa) gorputzeko beheko gorputz adarretan sortzen da eta biriketako arteriaraino garraiatua izaten da odolaren bidez. Maiztasun gutxiagoz, blokeoa aireak (embolo[3] gaseosoa) edo gantzak (gantz emboloa) sortuko du.
Honen sintomak arnasteko ezintasuna, bularreko mina (batez ere arnasgoran) eta eztula egiterakoan odol jarioa izatea izan daitezke. Gainera, hankaren odol blokeoaren sintomak eman daitezke ere, hala nola; gorritasuna, beroa, hanka handitua izatea eta mina nabaritzea.
Buxadura honek biriketan eta bihotzean du eragina batez ere[1]. Alde batetik, biriketako guneren batek ez du odola jasotzen, eta ondorioz ezin du hau oxigenatu. Ondorioz, eragin negatiboa izango du gorputzeko gainerako erraiek[4] eta ehunek jasoko duten oxigeno mailan. Bestalde, bihotzak odola ponpatzen jarraituko du, eta blokeoaren ondorioz presioa igoko da biriketako arteriaren barruan, bihotzeko eskuin bentrikulua ahulduz.
Biriketako tronboenbolia 430,000 pertsonek pairatzen dute urtero Europan. Estatu Batuetan, 300,000 eta 600,000 kasu artean ematen dira urtean zehar, eta hauetatik 50,000 eta 200,000 artean heriotza gauzatuko dute.