Bizarzuri | |
---|---|
Eguberritako tradizioak | |
Ezaugarriak | |
Sexua | gizonezkoa |
Bizitokia | Santa Claus village (en) eta Santa Claus Land (en) |
Baliokideak | Father Christmas (en) , Ded Moroz, Sinterklaas (en) , San Nikolas (Europako folklorea) eta Joulupukki (en) |
Ogibidea | toy maker (en) eta distribution manager (en) |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Mrs. Claus (en) |
Seme-alabak | Santa Claus' daughter (en) |
Bizarzuri edo Aita Noel (Papá Noel gaztelaniaz eta Père Noël frantsesez) —edo, izena kristaututa, Santa Claus edo San Nikolas— Eguberriko pertsonaia tradizionala da Mendebaldeko kristau gizartean, ume zintzoei opariak ekartzen dizkiena Gabon-gauean (abenduaren 24tik 25erainoko gaua) edo San Nikolas egunean (abenduaren 6a).
Haren jatorriak bertsio asko ditu, horien artean San Nikolas Mirakoa, bere ondasunak behartsuen artean banatzen zituen greziar apezpikua ezagunena da. San Nikolasen kondaira eredutzat hartuta, Europan hainbat figura sortu dira: Herbehereetako Sinterklaas edo Father Christmas («Aita Noel») eskandinaviar kulturako Odinekin (kultura germaniarrean, Wodan) duen antzekotasunarengatik.
Bizarzuri, gaur egun, agure bizar-zuri bat gisan ezagutzen da, larruzko arropa gorri eta zuria, txapel gorri eta zuriarekin, bota eta gerriko beltzak eta gehienetan betaurrekoekin. Irudi hori AEBetan eta Kanadan arrakasta lortzen hasi zen XIX. mendean, Thomas Nast marrazkilariaren irudi batzuen eraginagatik. Geroztik asmatutako elezaharraren arabera, bizarzuri Ipar Poloan bizi da, Claus anderearekin. Bere iratxoekin lan egiten du, jostailuak egiten. Urtean zehar haurren zerrendak egiten ditu, hauen portaeraren arabera, eta Gabon gauean, zerua gurutzatzen du elur-oreinez tiratutako lera hegalari batean haurrei opariak ekartzeko, jostailuak eta gozokiak ongi portatu direnei eta ikatza gaizki portatu direnei.