Donbasseko gudua (1919)

Donbasseko gudua
Errusiako Gerra Zibila
Errusiako Gerra Zibilaren Hegoaldeko Frontea
Armada Zuriak exekutatutako langilean
Data	1919ko urtarrilaren 12a - maiatzaren 31a
Lekua	Donbass
Emaitza	Armada Zuriaren garaipena
Gudulariak
Hegoaldeko Errusia (1919-1920) Dongo Errepublika Kubango Errepublika Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa Ukrainako Sobietar Errepublika Sozialista Makhnovstxina
Buruzagiak
Anton Denikin Vladimir May-Mayevski Andrei Shkuro Viktor Pokrovski Piotr Krasnov Jukums Vācietis Vladimir Gittis Innokenti Kozhevnikov Tichon Hvesin Pavel Knyagnitski Anatoli Skachko Nestor Makhno
Indarra
Bolondres Armada 26.000 gizon Armada Gorria 40.000-50.000 gizon inguru
Galerak
Galera altuak Galera altuak

Donbasseko gudua Errusiako Gerra Zibileko kanpaina militar bat izan zen, 1919ko urtarriletik maiatzera iraun zuena, non Armada Zuriak Armada Gorriak Dongo Ostearen oblastaren aurka egindako erasoak gaitzetsi zituen, amaieran Donbass eskualdea okupatzea lortuz.

Ukrainako Herri Errepublikako armada Kharkiv eta Kievetik bota eta Ukrainako Sobietar Errepublika Sozialista ezarri ondoren, 1919ko martxoan Armada Gorriak Donbasseko erdialdea eraso zuen. Erasotutako lurra, hasiera batean Alemaniarren kontrolpean egon zena, Armada Inperialak 1918ko azaroan abandonatzean Armada Zuriaren Bolondres Armadak eremua hartu zuen. Okupazioaren helburua estrategikoki kokatuta zeuden eta ekonomikoki garrantzitsuak ziren lurraldeak kontrolatzea zen, Zuriei Krimearantz, Azoveko itsasorantz eta Itsaso Beltzerantz beste aurrerapauso bat ematea ahalbidetuko zutenak.^[1] Armada Gorriak, Ukraina osoa berreskuratzeko irrikan, Donbassen kontraerasoa bideratzea erabaki zuen. Borroka gogorren ondoren zonalde honetako gune nagusiak bereganatu zituzten (Yuzivka, Luhansk, Debaltseve, Mariupol), martxoaren amaiera arte, Vladimir May-Mayevski buru zuten Zurien aurka galdu zituen arte.^[2]

Apirilaren 20rako frontea Dmitrovsk-Horlivka lerroan zehar zabaltzen zen, eta Zuriek Kharkiv aldera bide bat zuten irekita, Ukrainako SESren hiriburua. Luhanskeko hiriak haien erasoei Maiatzaren 4ra arte aurre egin zien. 1919ko maiatzatik aurrera Hegoaldeko Errusiako Indar Armatuen arrakastak gora egin zuten, Gorriek Nestor Makhnoren anarkistekin izan zuten gatazkagatik (martxoan oraindik euren aliatuak zirenak) eta Otaman Nykyfor Hryhoriv aliatu boltxebikearen matxinadagatik.^[3]

Donbasseko gudua 1919ko ekainaren hasieran amaitu zen, Zurien erabateko garaipenarekin. Garaipenaren ondorioz hauek Kharkiv, Dnipro, eta ondoren Krimea, Mykolaiv eta Odesarantz erasotzen jarraitu zuten.^[1]

1. ↑ ^{a b} Sullivant, Robert S.; Adams, Arthur E.. (1964-04). «Bolsheviks in the Ukraine: The Second Campaign, 1918-1919» Russian Review 23 (2): 186.  doi:10.2307/126523. ISSN 0036-0341. (Noiz kontsultatua: 2024-10-13).
2. ↑ Magocsi, Paul Robert. (2017). Historia Ukrainy: Ziemia i ludzie. Ksiegarnia Akademicka Publishing ISBN 978-83-7638-455-9. (Noiz kontsultatua: 2024-10-13).
3. ↑ Smele, Jonathan. (2016-02-15). The "Russian" Civil Wars, 1916—1926. Oxford University Press ISBN 978-0-19-023304-4. (Noiz kontsultatua: 2024-10-13).