Intsinis pinu

Intsinis pinu
Irudi gehiago
Iraute egoera
Invalid status (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Klasea	Pinopsida
Ordena	Pinales
Familia	Pinaceae
Generoa	Pinus
Espeziea	Pinus radiata D.Don
Banaketa mapa
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak	radiata pine (en)

Intsinis pinua, insignis pinua, pinu beltza edo pinu azkarra (izen zientifikoa: Pinus radiata; dagoeneko ez da erabiltzen Pinus insignis izen zientifiko zaharkitua)^[1] 30-40 metroraino hazten den pinua da. Jatorriz kaliforniarra da, eta asko erabiltzen da lurrak basotzeko. Laster hazten delako erabiltzen da hainbeste; izan ere, urte gutxi batzuen buruan hainbat metroko garaiera eta zentimetro ugariko zurtoina hartzen du.

Gaur egun Euskal Herrian banaketa zabala duen arren, zuhaitz hau berezko area txikienetakoa duen pinua da: 4.000 ha gutxi gorabehera, San Frantziskoko badian (Kalifornia). Basotze artifizialei esker, orain oso hedatua dago Europako hego-mendebaldean, Zeelanda Berrian, Txilen, Australian eta Hegoafrikan.

Euskal Herrian intsinis pinuaren gehiegizko landaketa eta ustiaketak bertako basoak arriskuan jarri ditu. Gainera, intsinis pinuak eragiten duen lurraren azidifikazioak bertako basoen birsortzea eragozten du. XXI. mendearen hastapenetan, ordea, intsinis pinuak balioa erruz galdu du merkatuan, eraikuntzaren eta papergintzaren krisiak eraginda; eta, gainera, intsinis pinua gaitzak jota dago. Beraz, Euskal Herrian ez zaio etorkizunik ikusten, eta zuhaitz espezie autoktonoak landatzera jotzen ari dira lurjabe asko.^[2][3][4]

1. ↑ David M. Richardson: Ecology and Biogeography of Pinus, 434. orrialdea, Cambridge University Press, ISBN-10: 0521789109, ISBN-13: 978-0521789103.
2. ↑ Miren Garate: «Gorriz gaixotu dira pinuak», Berria, 2014-09-21.
3. ↑ «Egurraren prezioa lur azpian, diru iturri nagusi bat galdu dute udalek», Ttipi Ttapa, 2009-05-13.
4. ↑ Ane Olaizola: «Pago eta arteek ia 20 hektareako eremu bateko pinudia ordezkatu dute Izarraitzen», Urola Kostako Hitza, 2014-09-24.