Kafeina

Kafeina
Irudi gehiago
Formula kimikoa	C8H10N4O2
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	oxigeno, karbono, Nitrogeno eta hidrogeno
Eponimoa	kafe
Mota	methylxanthine (en)
Ezaugarriak
Dentsitatea	1,23 g/cm³
Azidotasuna (pKa)	14 10,4 (40 ℃)
Momentu dipolarra	3,64 D
Fusio-puntua	234 ℃ 235 ℃
Sublimazio-tenperatura	180 ℃
Fusio-entalpia	3,64 D
Masa molekularra	194,08 Da
Erabilera
Konposatu aktiboa	Cafcit (en) eta txokolate
Elkarrekintza	Adenosine A1 receptor (en) , Adenosine A2a receptor (en) , Adenosine A2b receptor (en) , Adenosine A3 receptor (en) , Inositol 1,4,5-trisphosphate receptor type 1 (en) , Ryanodine receptor 1 (en) , Ryanodine receptor 2 (en) , Ryanodine receptor 3 (en) eta taste receptor type 2 (en)
Haurdunaldia	Australian pregnancy category A (en) eta US pregnancy category C (en)
Rola	Entzimen inhibitzaile, estimulatzaile, phosphodiesterase inhibitor (en) , purinergic P1 receptor antagonists (en) , Xenobiotiko eta nootropic (en)
Identifikatzaileak
InChlKey	RYYVLZVUVIJVGH-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	58-08-2
ChemSpider	2424
PubChem	2519
Reaxys	17705
Gmelin	27732
ChEBI	103040
ChEMBL	CHEMBL113
RTECS zenbakia	EV6475000
ZVG	14120
DSSTox zenbakia	EV6475000
EC zenbakia	200-362-1
ECHA	100.000.329
CosIng	32304
MeSH	D002110
RxNorm	1886
Human Metabolome Database	HMDB0001847
KNApSAcK	C00001492
UNII	3G6A5W338E
NDF-RT	N0000145919
KEGG	D00528
PDB Ligand	CFF

Kafeina edo 1,3,7-trimetilxantina konposatu organikoa da, C₈H₁₀N₄O₂ formula duena, alkaloidea, base purikoen klasekoa eta xantinen deribatua. Solido kristalinoa, zuria eta zapore garratzekoa da^[1].

Kafeina kafe-landarearen hazitik (Coffea arabica edo Coffea canephora), eta tearen (Camelia sinensis) hostoetatik ateratzen dena^[2]. Kafeinak hainbat izen jasotzen ditu (guaranina, teina), zein landaretatik atera den kontuan hartuta, kasu horietan beste sustantzia batzuk ager daitezkelako bere konposizioan.^[3]

Gizakietan, droga psikoaktibo gisa jarduten du, eta nerbio-sistema zentrala estimulatzen du, eta aldi baterako alerta-maila berrezartzeko eta logura ezabatzeko efektua eragiten du.

Kafeina duten edariek, hala nola kafeak, teak, alkoholik gabeko edari batzuek (batez ere kola freskagarriek) eta edari energetikoek ospe handia dute. Kafeina munduan gehien kontsumitzen den substantzia psikoaktiboa da.^[4][5]

1. ↑ (Ingelesez) PubChem. «Caffeine» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2025-02-22).
2. ↑ Kafeina. Zientzia eta teknologia hiztegi entziklopedikoa. Elhuyar fundazioa.
3. ↑ «Cafeína» medlineplus.gov (Noiz kontsultatua: 2021-05-07).
4. ↑ «Wayback Machine» web.archive.org 2009-07-26 (Noiz kontsultatua: 2021-05-07).
5. ↑ «Norteko Ferrokarrilla - Kafeina eta teina» Zientzia.eus 2022-11-02 (Noiz kontsultatua: 2025-02-22).