Back पर- आ पॉलीफ्लोरॉल्किल पदार्थ Bihari Substàncies per- i polifluoroalquils Catalan PFAS Czech Per- a sylweddau polyfluoroalkyl Welsh Per- og polyfluoralkylforbindelser Danish Per- und polyfluorierte Alkylverbindungen German Per- and polyfluoroalkyl substances English Sustancias perfluoroalquiladas Spanish Igavesed kemikaalid Estonian Perfluoratut alkyyliyhdisteet Finnish
Perfluoroalokatutako konposatuak (PFAS) kimikoki sintetizatutako karbono perfluoratuen kateak dira, anfifilikoak, kate alkilikoa hidrofoboa baita, amaierako multzo hidrofiliko batekin batera. Propietate horrek ematen die egonkortasun kimiko eta termiko handia, eta gainazaleko jarduera handia. Suntsiezinak dira. Horien artean, gehien ekoiztu eta aztertutakoak azido perfluorooktanoikoa (PFOA, ingelesezko sigletan) eta perfluorooktanoaren sulfonatoa (PFOS, ingelesezko sigletan) dira.
PFASek eta antzeko konposatu organofluoratuek, poliuitzaile iraunkorrak izateaz gain, 5.000 konposatu inguruko familia osatzen dute. Partzialki edo erabat fluoratuta daude karbono-atomoen kate bat izaten dute. Halaber ezaugarri bereziak dituzte: iruapen luzekoak eta ingurumenean degradatu ezinezkoak dira, olioarekiko eta urarekiko erresistenteak eta estaldura oso sendoak. Konposatu horiek aurrerapen handiak ekarri izan dituzten industrian. Zoritxarrez oso toxikoak dira.[1]
- ↑ Eroskiren aldizkaria: 'PFAS. Gu gaixotzeko gai diren substantzia kimikoak Consumer, 2024-04.