Kopenhageko interpretazioa

Artikulu sail baten zatia
Mekanika kuantikoa
${\displaystyle i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}|\psi (t)\rangle ={\hat {H}}|\psi (t)\rangle }$ Schrödingerren ekuazioa
Sarrera Glosarioa Historia
Oinarria Mekanika klasikoa Teoria kuantiko zaharra Bra-ket notazioa Hamiltondarra Interferentzia
Fundamentuak Osagarritasuna Dekoherentzia Nahastea Energia maila Neurketak Lokaltasun-eza Zenbaki kuantikoa Egoera Gainezarpena Simetria Tunel-efektua Ziurgabetasuna Uhin-funtzioa Kolapso
Esperimentuak Bellen desberdintzak Davisson-Germer Zirrikitu bikoitza Elitzur-Vaidman Franck-Hertz Leggett–Gargen desberdintza Mach–Zehnder Popper Ezabagailu kuantikoa Aukera atzeratua Schrödingerren katua Stern–Gerlach Wheelerren aukera atzeratua
Formulazioa Ikuspegi orokorra Heisenberg Interakzioa Matrizea Fase-espazioa Schrödinger Sum-over-histories (lerro integrala)
Ekuazioak Dirac Klein–Gordon Pauli Rydberg Schrödinger
Interpretazioak Bayesiarra Historia koherenteak Kopenhage de Broglie–Bohm Multzoak Aldagai ezkutuak Lokala Superdeterminismoa Everett Kolapso objektiboa Logika kuantikoa Erlatibista Transakzionala Von Neumann–Wigner
Gai aurreratuak Mekanika kuantiko erlatibista Eremu-teoria kuantikoa Informazio kuantikoaren zientzia Konputazio kuantikoa Kaos kuantikoa EPR paradoxa Dentsitate matrizea Sakabanatze teoria Mekanika estatistiko kuantikoa Ikasketa automatiko kuantikoaa
Zientzialariak Aharonov Bell Bethe Blackett Bloch Bohm Bohr Born Bose de Broglie Compton Dirac Davisson Debye Ehrenfest Einstein Everett Fock Fermi Feynman Glauber Gutzwiller Heisenberg Hilbert Jordan Kramers Pauli Lamb Landau Laue Moseley Millikan Onnes Planck Rabi Raman Rydberg Schrödinger Simmons Sommerfeld von Neumann Weyl Wien Wigner Zeeman Zeilinger
i e a

Kopenhageko interpretazioa mekanika kuantikoaren inguruko ikuspuntu multzoa da, Niels Bohr, Werner Heisenberg, Max Born eta beste hainbaten lanetan oinarritutakoa.^[1] “Kopenhage” hitzak Danimarkako hiriari erreferentzia egiten dion bitartean, “interpretazio” hitza Heisenbergek erabili zuen 1950eko hamarkadan, 1925 eta 1927 artean garatutako ideiei erreferentzia egiteko^[2]. Honela, mekanika kuantikoa ulertu eta logikoki azaltzeko sortu ziren interpretazioetako bat da Kopenhagekoa, eta denen artean onartuena izan arren, barne hartzen dituen ideiak ez daude guztiz finkatuta.

Dena den, Kopenhageko interpretazioaren bertsioek hainbat puntutan egiten dute bat. Esaterako, denek onartzen dute mekanika kuantikoa ziurgabea dela, eta Bornen arauei jarraituz kalkulatzen diren probabilitateak ardatz dituela. Osagarritasun-printzipioa ere orokorki onartzen da, zeinaren arabera, aldi berean neurtu ezin diren ezaugarri osagarriak existitzen diren. Gainera, behatu eta neurtzea atzera bueltarik gabeko ekintzak dira, eta objektu bati ezin zaio egiarik egotzi neurketen emaitzez gain. Bestalde, deskribapen kuantikoak objektibotzat jotzen dira, ez baitute fisikarien iritzi pertsonalen edo faktore arbitrarioen eraginik.^[3]

Edozein kasutan, hainbat desadostasun sortu dira Kopenhageko interpretazioaren inguruan azken mendean. Esaterako, “neurketen” eta “behaketen” izaera zehaztugabea  eta neurketa-tresnak definitzeko zailtasuna kritiken jomuga izan dira. Halaber, eztabaidagai larria izan da tresna horiek deskribatzeko garaian mekanika klasikoak duen pisua . Hala eta guztiz ere, interpretazio hau  izan da mekanika kuantikoa erakusteko ardatz nagusia.^[4]

1. ↑ Letters on Wave Mechanics: Correspondence with H. A. Lorentz, Max Planck, and Erwin Schrödinger.. ISBN 9781453204689..
2. ↑ Faye, Jan. Zalta, Edward N. ed. Copenhagen Interpretation of Quantum Mechanics. (Summer 2024. argitaraldia).
3. ↑ The Interpretation of Quantum Mechanics. ISBN 978-0-691-03669-4..
4. ↑ (Ingelesez) Siddiqui, Shabnam; Singh, Chandralekha. «How diverse are physics instructors' attitudes and approaches to teaching undergraduate level quantum mechanics?» European Journal of Physics.