Back كورتيزول Arabic Kortizol Azerbaijani کورتیزول AZB Кортизол Bulgarian কর্টিসল Bengali/Bangla Kortizol BS Cortisol Catalan کۆرتیزۆڵ CKB Kortizol Czech Кортизол CV
| Kortisol | |
|---|---|
 | |
| Formula kimikoa | C21H30O5 |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| SMILES isomerikoa | C[C@]12CCC(=O)C=C1CC[C@@H]3[C@@H]2[C@H](C[C@]4([C@H]3CC[C@@]4(C(=O)CO)O)C)O |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | karbono, oxigeno eta hidrogeno |
| Mota | Esteroide |
| Estereoisomeroa | [[(8S,9S,10R,11R,13S,14S,17R)-11,17-dihydroxy-17-(2-hydroxyacetyl)-10,13-dimethyl-2,6,7,8,9,11,12,14,15,16-decahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-3-one|(8S,9S,10R,11R,13S,14S,17R)-11,17-dihydroxy-17-(2-hydroxyacetyl)-10,13-dimethyl-2,6,7,8,9,11,12,14,15,16-decahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-3-one]] (en)  eta [[(8S,9S,10R,11S,13S,14R,17R)-11,17-dihydroxy-17-(2-hydroxy-1-oxoethyl)-10,13-dimethyl-2,6,7,8,9,11,12,14,15,16-decahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-3-one|(8S,9S,10R,11S,13S,14R,17R)-11,17-dihydroxy-17-(2-hydroxy-1-oxoethyl)-10,13-dimethyl-2,6,7,8,9,11,12,14,15,16-decahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-3-one]] (en) |
| Ezaugarriak | |
| Fusio-puntua | 214 ℃ 212,5 ℃ |
| Masa molekularra | 362,209 Da |
| Erabilera | |
| Konposatu aktiboa | Plenadren (en) , Pandel (en) , U-Cort (en) , Solu-Cortef (en) , Locoid (en) , MiCort-HC (en) , Westcort (en) , Cortenema (en) , Cortifoam (en) , Texacort (en) , Cortef (en) , Proctocream (en) , Proctozone HC (en) , Recort Plus (en) , Kera-HC (en) , Cortaid (en) , Hydroskin (en) , Proctocort (en) , Coraz (en) , Caldecort (en) , Anusol HC (en) , Colocort (en) , Nucort (en) , Aveeno Hydrocortisone Anti-Itch (en) , Carmol HC (en) , Preparation H Hydrocortisone (en) , Cortizone (en) , Procto-Kit (en) , Ala-Scalp (en) , Dermacort (en) , Maximum-H (en) , A-Hydrocort (en) , Dermasorb HC (en) , Dermarest Dricort (en) , Psoriasin Itch (en) , Proctosol (en) , Ala-Cort (en) , Blue-Emu Anti-Itch (en) , Procto-Pak (en) , Pediaderm HC (en) , Procto-Med (en) , Gynecort (en) , Neosporin Eczema (en) , Scalacort (en) eta Dermtex HC (en) |
| Tratatzen du | scalp dermatosis (en) , uzkiko prurito, congenital adrenal hyperplasia due to 3 beta-hydroxysteroid dehydrogenase deficiency (en) , enthesopathy (en) , leg dermatosis (en) , facial dermatosis (en) , neurogenic shock (en) , Ultzeradun kolitis, status asthmaticus (en) , hand dermatosis (en) , Hemorroide, hantura, adrenal cortical hypofunction (en) , chronic primary adrenal insufficiency (en) eta pituitary deficiency (en) |
| Interakzioak | Hidroklorotiazida, furosemida, chlorthalidone (en) , moxifloxazino, moxifloxazino eta Hidroklorotiazida |
| Elkarrekintza | Nuclear receptor subfamily 3 group C member 1 (en) eta Nuclear receptor subfamily 3 group C member 2 (en) |
| Hartzeko bidea | oral administration (en) , intravenous injection (en) , ondesteko emate eta topical medication (en) |
| Haurdunaldia | Australian pregnancy category A (en) eta US pregnancy category C (en) |
| Rola | 5-lipoxygenase inhibitor (en) , selective glucocorticoid receptor agonist (en) , antiinflamatorio, primary metabolite (en) , Glukokortikoide, hormona esteroide eta farmako esentzial |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | JYGXADMDTFJGBT-VWUMJDOOSA-N |
| CAS zenbakia | 50-23-7 |
| ChemSpider | 5551 |
| PubChem | 5754 |
| Reaxys | 1354819 |
| Gmelin | 17650 |
| ChEMBL | CHEMBL389621 |
| EC zenbakia | 200-020-1 |
| ECHA | 100.000.019 |
| MeSH | D006854 |
| RxNorm | 5492 |
| Human Metabolome Database | HMDB0000063 |
| UNII | WI4X0X7BPJ |
| NDF-RT | N0000146291 |
| KEGG | D00088 eta C00735 |
| PDB Ligand | HCY |
Kortisola giltzurrungaineko guruinaren azalak jariatzen duen hormona esteroidea da, glukokortikoideetako familiakoa. Kolesteroletik abiatuta sintetizatzen da, giltzurrungaineko guruinaren azalak jariatzen dituen beste hormonen antzera (aldosterona, kortisona, testosterona...). Sendagai gisa hornitzen denean, hidrokortisona du izena.[1]
Egitura kimikoari dagokionez hormona esteroidea da, hots, talde ziklopentano-perhidrofenantreno du egitura nagusitzat (17+4 C).
Hormona adrenokortikotropikoak (ACTH, hipofisiak jariaturiko hormonak) kortisolaren sintesia bultzatzen du. Giltzurrungaineko azalak ez du nerbio-bukaerarik, beraz hormona glukokortikoideen (kortisol, kortisona...) jariaketaren kontrola ez dago nerbio-sistemaren menpe, hormonen menpe baizik (ACTH hormonaren menpe, batez ere). Aldi berean, hipotalamoak ekoizten duen kortikotropinak erregulatzen du ACTHaren sintesia.
Jakina da estresak duen eragina kortisolaren ekoizpenean: izan ere, estresaren hormonatzat jotzen da kortisola, gorputzak kopuru handian sortzen baitu alarma egoera baten aurrean.
- ↑ (Ingelesez) Becker, Kenneth L.. (2001). Principles and Practice of Endocrinology and Metabolism. Lippincott Williams & Wilkins, 762 or. ISBN 9780781717502..